جُزْء (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جُزْء (به ضم جیم و سکون زاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای پاره و تکه است.
این واژه سه دفعه در
قرآن کریم آمده است.
جُزْء به معنای پاره و تکّه است.
به مواردی از
جُزْء که در قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(لَها سَبْعَةُ اَبْوابٍ لِکُلِّ بابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ) «برای
جهنم هفت در است برای هر در از آنها قسمتی است قسمت شده.»
(وَ جَعَلُوا لَهُ مِنْ عِبادِهِ جُزْءاً اِنَّ الْاِنْسانَ لَکَفُورٌ مُبِینٌ) (آنها براى او از ميان بندگانش جزئى قرار دادند و ملائكه را دختران خدا خواندند؛
انسان ناسپاسى آشكار است.)
منظور از جزء در اینجا فرزند است به دلیل آیه بعدی که میگوید
(اَمِ اتَّخَذَ مِمَّا یَخْلُقُ بَناتٍ وَ اَصْفاکُمْ بِالْبَنِینَ) (آيا از ميان مخلوقاتش دختران را براى خود انتخاب كرده و پسران را مخصوص شما ساخته است؟!)
(وَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ رَبِّ أَرِني كَيْفَ تُحْيي الْمَوْتَى قالَ أَ وَ لَمْ تُؤْمِن قالَ بَلَى وَ لَكِن لِّيَطْمَئِنَّ قَلبي قالَ فَخُذْ أَرْبَعَةً مِّنَ الطَّيْرِ فَصُرْهُنَّ إِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلَى كُلِّ جَبَلٍ مِّنْهُنَّ جُزْءًا ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَأْتينَكَ سَعْيًا وَ اعْلَمْ أَنَّ اللّهَ عَزيزٌ حَكيمٌ) «و به خاطر بياور هنگامى را كه
ابراهیم گفت:
پروردگارا! به من بنمايان چگونه مردگان را زنده مىكنى؟ فرمود: مگر ايمان نياوردهاى؟! گفت: آرى ايمان آوردهام)، ولى مىخواهم قلبم آرامش يابد. فرمود: در اين صورت، چهار پرنده از گونههاى مختلف را انتخاب كن؛ و آنها را پس از
ذبح كردن، قطعه قطعه كن و درهم بياميز)؛ سپس بر هر كوهى، قسمتى از آن را قرار بده؛ بعد آنها را صدا بزن، بسرعت به سوى تو مىآيند. و بدان كه خداوند توانا و حكيم است.»
کلمه
جُزْء تنها سه دفعه در قرآن عظیم آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «جزء»، ج۲، ص۳۴.