تَحیَّت (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَحِيَّة ( به فتح تاء و یاء) یا
تَحِيَّت (به فتح تاء و یاء) از
واژگان نهج‌البلاغه به معنای هر
دعا و
ثنا و تعارفی است که شخص در روبرو شدن با شخص دیگر بر زبان می‌آورد، به معنای سلام کردن و دعا برای بقا و حیات نیز می باشد، لکن تحیّت اعم از سلام کردن است و سلام کردن از مصادیق آن می‌باشد. از این مادّه دو مورد در
نهج‌البلاغه آمده است.
تَحِيَّة هر دعا و ثنا و تعارفی است که شخص در روبرو شدن با شخص دیگر بر
زبان می‌آورد و آن در اصل
مصدر حَیَّاکَ اللَّهُ است.
راغب گوید: آن از حیات است و سپس دعا بر حیات را تحیّت گفته‌اند.
در
اقرب می‌گوید: «
حَیَّاهُ اللّه تَحِیَّةً» یعنی
خدا عمر او را زیاد کند.
مواردی که در
نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.
امام علی (علیه‌السلام) در
حکمت ۶۲ فرموده:
«إِذَا حُيِّيْتَ بِتَحِيَّة فَحَيِّ بِأَحْسَنَ مِنْهَا، وإِذَا أُسْدِيَتْ إِلَيْكَ يَدٌ فَكَافِئْهَا بِمَا يُرْبِي عَلَيْهَا وَ الْفَضْلُ مَعَ ذَلِکَ لِلْبَادِئِ.»«هنگامى كه تحيّتى به تو گويند، به صورتى بهتر از آن پاسخ گوى و هنگامى كه هديه‌اى براى تو فرستند، آن را به بهتر از آن مقابله كن، ولى با اين حال فضيلت از آن كسى است كه ابتدا كرده است.»
(شرح‌های حکمت:
)
به بعضى از فرمانداران نوشته:
«وَآسِ بَيْنَهُمْ فِي اللَّحْظَةِ وَالنَّظْرَةِ، وَالاِْشَارَةِ وَالتَّحِيَّةِ.»«تساوى در بين آن‌ها حتّى در نگاه‌هايت را مراعات كن!»
(شرح‌های نامه:
)
از این مادّه دو مورد در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تحیت»، ج۱، ص۳۲۰.
