تعارض استصحاب تعلیقی و تنجیزی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

تعارض استصحاب تعلیقی و تنجیزی، تنافی میان مدلول استصحاب تعلیقی و تنجیزی را می‌گویند.

---

تعارض استصحاب تعلیقی و تنجیزی، به معنای تنافی میان مدلول استصحاب حکم تعلیقی مانند: استصحاب حرمت کشمش در فرض جوش آمدن با مدلول استصحاب حکم تنجیزی مانند: استصحاب حلیت کشمش قبل از جوش آمدن می‌باشد؛

---

برای مثال، اگر گفته شود: «العنب اذا غلی یحرم» و انگور به کشمش مبدل شود، در حالی که هنوز غلیان پیدا نکرده باشد، حکم به حلیت آن داده می‌شود و این حلیت، حلیت فعلی و منجز است، اما اگر غلیان پیدا کند، شک می‌شود آیا آن حلیت منجز از بین رفته یا باقی است؛ در این صورت، از سویی استصحاب تعلیقی می‌گوید: این شی ء در زمانی که انگور بود، اگر جوش می‌آمد، حرام می‌شد، الآن هم که کشمش شده اگر غلیان پیدا کند، حرام می‌شود. و از سوی دیگر، استصحاب تنجیزی می‌گوید: کشمش قبل از غلیان، حلال بود، الآن هم که به جوش آمده، حلیت آن استصحاب می‌گردد. پس لازمه استصحاب تعلیقی، حرمت بعد از غلیان و لازمه استصحاب تنجیزی، حلیت بعد از غلیان است و این دو استصحاب با هم تعارض می‌کنند.

---

برخی از اصولیون بر این باورند که اجرای استصحاب تعلیقی هیچ گاه ثمر بخش نمی‌باشد، زیرا در کنار این استصحاب، یک استصحاب تنجیزی وجود دارد و با هم تعارض نموده و هر دو ساقط می‌شوند. اما مرحوم « آخوند خراسانی » در پاسخ به آنها می‌گوید: استصحاب تنجیزی نه تنها معارض با استصحاب تعلیقی نیست بلکه پشتوانه آن محسوب شده و آن را مستحکم تر می‌نماید.
بعضی دیگر از اصولیون، برای رفع این تعارض، راه‌هایی بیان کرده‌اند.

---