ترک امر به معروف (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دین اسلام تاکید زیادی بر اصلاح
جامعه دارد به همین منظور
امر به معروف را
واجب کرده است و ترک آن را موجب اختلاف در جامعه میداند.
طبق آیات متعدد
قرآن کریم اختلاف در
جامعه، نتیجه
ترک امر به معروف است:
و لاتکونوا کالذین تفرقوا واختلفوا من بعد ما جآءهم البینـت... «و چون کسانی مباشید که پس از آنکه دلایل آشکار برایشان آمد پراکنده شدند و با هم
اختلاف پیدا کردند و برای آنان عذابی سهمگین است.»
(جمله «لاتکونوا...» می‌تواند برای بیان نتیجه
آیه یاد شده باشد.)
تفرقه و جدائی بدنها از یکدیگر، مقدمه جدائی عقاید است، چون وقتی یک
قوم به هم نزدیک و مجتمع و مربوط باشند، عقایدشان به یکدیگر متصل و در آخر از راه تماس و تاءثیر متقابل متحد می‌شود.
پس اگر جامعه مستقیما نتواند اختلاف را برطرف سازد، با یک واسطه می‌تواند. و آنهم این است که بدنها را بهم متصل و مرتبط سازد، پس با این حال، اگر
امتی نخواهد اینکار را بکند امتی
باغی و ستمگر است. و خودش به دست خود اختلاف راه انداخته و در آخر هلاکت را برای خود فراهم کرده است.
قرآن کریم به همین جهت
دعوت به
اتحاد را بسیار تاکید نموده و
نهی از
اختلاف را به نهایت رسانده و این نیست مگر به خاطر اینکه تفرس و ژرف نگری می‌کرده، و می‌دانسته که این امت مانند امتهائی که قبل از ایشان بودند و بلکه بیش از آنان دستخوش اختلاف می‌شوند. و ما مکرر خاطر نشان ساخته‌ایم که از داب قرآن می‌فهمیم هرگاه در
تحذیر و هشدار دادن از خطری و نهی از نزدیک شدن به آن بسیار تاکید می‌کند، نشانه این است که این خطر پیش می‌آید، و یا مثلا این عملی که بسیار از آن نهی فرموده ارتکاب خواهد شد و مساءله وقوع اختلاف در امت
اسلام را
رسول خدا -صلی الله علیه و آله - هم
خبر داد، و فرمود: چیزی نمی‌گذرد که اختلاف بطور نامحسوس و آرام آرام در امتش رخنه می‌کند و در آخر امتش را به صورت فرقه‌هایی گوناگون در می‌آورد و امتش مختلف می‌شوند، آنطوری که
یهود و
نصارا مختلف شدند.
فرآن کریم راه کار حفظ
امت (جامعه) را در این میداند که عده باید باشند که مردم جامعه را
امر به معروف نمایند و در واقع امر به معروف پوشش محافظ جامعه است:
ولتکن منکم امة یدعون الی الخیر ویامرون بالمعروف... «و باید از میان شما گروهی (مردم را) به نیکی
دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتی بازدارند و آنان همان رستگارانند»
تفسیر نمونه می‌فرمایید آیه۱۰۴
سوره آل عمران اشاره به مساءله (امر به معروف) و (نهی از منکر) شده که در حقیقت یک پوشش اجتماعی برای محافظت جمعیت است، زیرا اگر مساله امر به معروف و نهی از منکر در میان نباشد عوامل مختلفی که
دشمن بقای (وحدت اجتماعی) هستند، همچون
موریانه از درون، ریشه‌های
اجتماع را می‌خورند، و آن را از هم متلاشی می‌سازند، بنابراین حفظ
وحدت اجتماعی بدون نظارت عمومی ممکن نیست!.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۳۷۱، برگرفته از مقاله «ترک امر به معروف».
