• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ترادف (اصول)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ــ ترادف یعنی هم معنا بودن دو یا چند واژه.
ــ ترادف به دلالت دو یا چند لفظ بر معنای واحد اطلاق می‌شود.


ترادف، در لغت به معنای سوار شدن بر اسب ، پشت سر دیگری است و در اصطلاح ، به دلالت دو یا چند لفظ بر یک معنا گفته می‌شود؛ به بیان دیگر، به اتحاد دو یا چند لفظ در معنا و اختلاف آنها در لفظ ، ترادف می‌گویند، مانند: انسان و بشر .
[۱] اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۱، ص۳۸.    
[۲] الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۳۲.    


درباره امکان ترادف ، میان علما اختلاف است؛ جمعی به استحاله ترادف معتقد بوده و وضع چند لفظ برای یک معنا را منکر می‌باشند. ولی بیشتر علما به امکان ترادف اعتقاد دارند و بهترین دلیل بر امکان را، وقوع آن می‌دانند. اینان در چیستی منشا پیدایش الفاظ مترادف ، اختلاف دارند؛ برخی معتقدند منشا آن وضع واضع واحد است و بعضی دیگر معتقدند منشا آن وضع افراد متعدد در زمان‌ها و مکان‌های مختلف است، و هنگامی که لغت شناسان، لغات قبایل مختلف را جمع کردند، متوجه ترادف شدند.
[۳] مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۹۱.
[۴] فرهنگ معارف اسلامی، سجادی، جعفر، ج۲، ص۴۷.
[۵] التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول، اسنوی، عبد الرحیم بن حسن، ص۱۶۱.
[۶] اصول الفقه، خضری، محمد، ص۱۶۸.


از آن به مناسبت در بابهای مختلف نظیر صلات، حج، نکاح، طلاق، لعان و نذر سخن رفته است.
در اعمالی- همچون اذان، اقامه
[۷] العروة الوثقی ج۱، ص۶۰۸- ۶۰۹.
، نماز
[۸] جواهر الکلام ج۹، ص۲۰۶.    
[۹] جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۹، ص۲۹۹.    
[۱۰] الحدائق الناضرة، بحرانی، شیخ یوسف، ج۸، ص۴۵۴.    
، و لعان
[۱۱] جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۳۴، ص۵۶-۵۷.    
- که از سوی شارع مقدس الفاظی مخصوص برای آنها قرار داده شده است، به کار گرفتن مرادفهای آن الفاظ کفایت نمی‌کند؛ لیکن در برخی از اعمال و موضوعات دیگر- همچون طلاق،
[۱۲] جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۳۲، ص ۶۰.    
نذر،
[۱۳] جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۳۵، ص۳۷۳.    
تحلیل
[۱۴] الروضه البهیه ج۵، ص۳۳۵.    
، و جدال در حال احرام-
[۱۵] جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۱۸، ص۳۵۹.    
[۱۶] جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۱۸، ص۳۶۴.    
اختلاف است که آيا در آنها الفاظی مخصوص، جعل شده است تا مرادفهای آن الفاظ کافی نباشد يا نه؟

۱. ↑ اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۱، ص۳۸.    
۲. ↑ الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۳۲.    
۳. ↑ مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۹۱.
۴. ↑ فرهنگ معارف اسلامی، سجادی، جعفر، ج۲، ص۴۷.
۵. ↑ التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول، اسنوی، عبد الرحیم بن حسن، ص۱۶۱.
۶. ↑ اصول الفقه، خضری، محمد، ص۱۶۸.
۷. ↑ العروة الوثقی ج۱، ص۶۰۸- ۶۰۹.
۸. ↑ جواهر الکلام ج۹، ص۲۰۶.    
۹. ↑ جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۹، ص۲۹۹.    
۱۰. ↑ الحدائق الناضرة، بحرانی، شیخ یوسف، ج۸، ص۴۵۴.    
۱۱. ↑ جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۳۴، ص۵۶-۵۷.    
۱۲. ↑ جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۳۲، ص ۶۰.    
۱۳. ↑ جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۳۵، ص۳۷۳.    
۱۴. ↑ الروضه البهیه ج۵، ص۳۳۵.    
۱۵. ↑ جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۱۸، ص۳۵۹.    
۱۶. ↑ جواهر الکلام، نجفی جواهری، شیخ محمدحسن، ج۱۸، ص۳۶۴.    


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۹۹، برگرفته از مقاله «ترادف».    
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص ۴۲۹.    



رده‌های این صفحه : اصطلاحات اصولی | اصطلاحات فقهی | اصول فقه | ترادف | فقه | مباحث الفاظ
جعبه ابزار