تاریخ ثمود (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله به
تاریخ پیدایش قوم
ثمود که قوم
حضرت صالح علیه السلام می باشد، اشاره شده است.
پیدایش قوم
ثمود، پیش از
اهل مدین بود.
والی مدین اخاهم شعیبـا قال...(و بسوی «مدین» برادرشان
شعیب را (فرستادیم)؛ گفت: «ای قوم من! خدا را
پرستش کنید، که جز او، معبود دیگری برای شما نیست! پیمانه و
وزن را کم نکنید (و دست به کم‌فروشی نزنید)! من (هم اکنون) شما را در
نعمت می‌بینم؛ (ولی) از
عذاب روز فراگیر، بر شما بیمناکم!)
ویـقوم لا یجرمنکم شقاقی ان یصیبکم مثل... او قوم صــلح..(و ای قوم من! دشمنی و مخالفت با من، سبب نشود که شما به همان سرنوشتی که قوم
نوح یا قوم
هود یا قوم
صالح گرفتار شدند، گرفتار شوید! و قوم
لوط از شما چندان دور نیست!)
کان لم یغنوا فیها الا بعدا لمدین کما بعدت ثمود.(آنچنان که گویی هرگز از ساکنان آن (دیار) نبودند! دور باد مدین (و اهل آن) از
رحمت خدا، همان گونه که قوم ثمود دور شدند!)
همچنان که از این
آیات استفاده می شود، قوم صالح قبل از اهل مدین بوجود آمده اند و برای همین عذاب قوم صالح برای عبرتگیری در این آیات آمده است.
پیدایش و شکل گیری جامعه ثمود، پس از
توفان نوح علیه السلام بوده است.
ولقد ارسلنا نوحـا الی قومه...(و ما نوح را بسوی قومش فرستادیم؛ او به آنها گفت: «ای قوم من!
خداوند یکتا را بپرستید، که جز او معبودی برای شما نیست! آیا (از پرستش بتها) پرهیز نمی‌کنید؟!)
ثم انشانا من بعدهم قرنـا ءاخرین(سپس جمعیت دیگری را بعد از آنها به وجود آوردیم.)
(«
قرن» به معنای اهل یک
زمان است. گفته شده: مقصود از آن در آیه «عاد»، قوم هود است، زیرا
هود علیه‌السّلام بود که پس از نوح علیه‌السّلام مبعوث شد. و گفته شده: مقصود، قوم ثمود است. برداشت یاد شده بر اساس احتمال دوم است.
پیدایش ثمودیان و زندگانی آنان قبل از قوم لوط و پس از قوم هود بوده است.
والی ثمود اخاهم صــلحـا قال...
واذکروا اذ جعلکم خلفاء من بعد عاد وبواکم فی الارض..
پیدایش ثمود، پیش از قوم
فرعون بود و فرعونیان از
تاریخ آنان آگاهی داشتند.
وقال الذی ءامن یـقوم انی اخاف علیکم...(آن مرد باایمان گفت: «ای قوم من! من بر شما از روزی همانند روز (
عذاب) اقوام پیشین بیمناکم!)
مثل داب قوم... ثمود...(و از عادتی همچون عادت قوم نوح و عاد و ثمود و کسانی که بعد از آنان بودند (از
شرک و
کفر و
طغیان) می‌ترسم؛ و خداوند
ظلم و ستمی بر بندگانش نمی‌خواهد.)
معنای آیه چنین است:
مؤمن آل فرعون مجددا رو به مردم کرده گفت: ای قوم و قبیله من به راستی من بر شما از همان عذاب می‌ترسم که بر سر اقوام گذشته آمد، من از روزی می‌ترسم که مانند یک عادت همیشگی بر اقوام گذشته یکی پس از دیگری گذشت، به خاطر اینکه
کفر ورزیدند و
پیامبران خود را
تکذیب کردند، ممکن هم هست کلمه" جزا" در تقدیر بگیریم، و آیه را چنین معنا کنیم: من بر شما می‌ترسم از روزی که برسد بر شما مثل جزای عادت دائمی گذشتگان، عادت دائمیشان بر کفر و تکذیب، و خداوند هرگز نمی‌خواهد بر بندگان
ستم کند.
خداوند متعال به تفکر در تاریخ ثمود سفارش کرده است.
الم یاتکم نبؤا الذین من قبلکم قوم نوح وعاد وثمود...(آیا خبر کسانی که پیش از شما بودند، به شما نرسید؟! «قوم نوح» و «عاد» و «ثمود» و آنها که پس از ایشان بودند؛ همانها که جز خداوند از آنان آگاه نیست؛ پیامبرانشان دلایل روشن برای آنان آوردند، ولی آنها (از روی
تعجب و
استهزا) دست بر
دهان گرفتند و گفتند: «ما به آنچه شما به آن فرستاده شده‌اید، کافریم! و نسبت به آنچه ما را به سوی آن می‌خوانید،
شک و
تردید داریم!»)
فاما ثمود فاهلکوا بالطاغیة(امّا قوم «ثمود» با عذابی سرکش هلاک شدند!)
فهل تری لهم من باقیة.(آیا کسی از آنها را باقی می‌بینی؟!)
الم تر کیف فعل ربک...(آیا ندیدی پروردگارت با قوم «عاد» چه کرد؟!)
وثمود...(و فرعونی که قدرتمند و شکنجه‌گر بود،)
تذکر صالح علیه‌السّلام به قوم ثمود، برای یادآوری پیدایش شان، پس از انقراض قوم عاد بود.
والی ثمود اخاهم صــلحـا...(و به سوی (قوم) ثمود، برادرشان صالح را (فرستادیم)؛ گفت: «ای قوم من! (تنها) خدا را بپرستید، که جز او، معبودی برای شما نیست! دلیل روشنی از طرف پروردگارتان برای شما آمده: این «
ناقه» الهی برای شما معجزه‌ای است؛ او را به حال خود واگذارید که در
زمین خدا (از علفهای بیابان) بخورد! و آن را آزار نرسانید، که عذاب دردناکی شما را خواهد گرفت!)
واذکروا اذ جعلکم خلفاء من بعد عاد...(و به خاطر بیاورید که شما را جانشینان قوم «عاد» قرار داد، و در
زمین مستقر ساخت، که در دشتهایش، قصرها برای خود بنا می‌کنید؛ و در کوه‌ها، برای خود خانه‌ها می‌تراشید! بنابر این، نعمتهای خدا را متذکر شوید! و در زمین، به
فساد نکوشید! »)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تاریخ ثمود».
