برد - به فتح باء و سکون راء (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَرْد (به فتح باء و سکون راء) و آن از
واژگان قرآن کریم به معنای خنک است. از مشتقات این کلمه در
قرآن کریم؛
بَارِد (به کسر راء) اسم فاعل از
بَرْد است. لغویین معانی دیگری همچون خواب و
مرگ برای
برد ذکر کردهاند.
بَرْد به معنای خنک است. در
لغت آمده: «
الْبَرْدُ: نقیض الحرّ و
الْبُرُودَةُ نقیض الحرارة»
در
اقرب الموارد گوید:
بَرْد به معنی
خواب آمده است.
(قُلْنا یا نارُ کُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلی اِبْراهِیمَ) «گفتیم ای
آتش بر
ابراهیم خنک و سالم باش.»
بَارِدٌ اسم فاعل از
بَرْد است.
(وَ ظِلٍّ مِنْ یَحْمُومٍ لا بارِدٍ وَ لا کَرِیمٍ) «و سایهای از دود که نه خنک است و نه گوارا.»
آیهی
(لا یَذُوقُونَ فِیها بَرْداً وَ لا شَراباً) «در
جهنّم، خواب و نوشیدنی نمیچشند.»
راغب نیز
برد را در
آیه به معنی خواب گرفته است، و میگوید: اطلاق
برد بر خواب برای عروض سردی بر ظاهر بدن و یا برای عروض سکون و آرامش بر
بدن است.
ناگفته نماند: گر چه
برد به خواب و مردن نیز گفته شده مثل «
بَرَدَ فلانٌ اَیْ مَاتَ»
ولی بهتر است در آیهی فوق «
بَرْداً» را به معنی آب خنک بگیریم تا از معنی اوّل کنار نشویم. مخصوصا به قرینهی آیهی بعد
(اِلَّا حَمِیماً وَ غَسَّاقاً) یعنی: «در آنجا نه آب خنک میچشند و نه شربت مگر آب گرم و چرک یا آب گندیده.»
که «حمیم» در مقابل «
بَرْداً» آمده و آن به معنی آب گرم است و خلاصه،
حمیم در مقابل «
بَرْداً» و
غسّاق در مقابل شراب آمده و این میرساند که مراد از «
بَرْداً» آب خنک و از «شراب» شربت است وانگهی خواب با شراب تناسب ندارد که گوییم: در آنجا خواب و شراب نمیچشند.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «برد»، ج۱، ص۱۷۷.