اَعْطَیْنا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَعْطَیْنا:
(اِنّا اَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ) اَعْطَیْنا: از مادّه
«عَطْو» به معنی «بخشیدن و گرفتن به دست» است؛ (اعْطاهُ الشَّیءَ) یعنی چیزی را به او بخشید و واژه «عطا» به معنی بخشش و دادن چیزی است بدون
استحقاق،
چنان که در آیه ۳۶
سوره نبا می‌خوانیم:
(جَزاءً مِنْ رَبِّکَ عَطاءً حِساباً) «این جزایی است از سوی پروردگارت و عطیه‌ای است کافی.»
چه بشارت و نعمتی از این بالاتر که
بنده ضعیف، مورد نوازش و الطاف و محبت‌های مولای
کریم خود قرار گیرد، او را
اکرام کند، بزرگ دارد و
خلعت بخشد، این توجه و عنایت و این
لطف و
محبت، چنان لذتی به
مؤمنان می‌دهد که با هیچ نعمتی برابر نیست.
به موردی از کاربرد
اَعْطَیْنا در
قرآن، اشاره می‌شود:
(اِنّا اَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ) (به
یقین ما به تو
کوثر و
خیر و
برکت فراوان عطا کردیم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
در
مجمع البیان می‌گوید: کلمه کوثر بر وزن فوعل به معنای چیزی است که شانش آن است که
کثیر باشد و کوثر به معنای خیر کثیر است.
چون جمله
(اِنّا اَعْطَیْناکَ... ) در مقام
منت نهادن بود، با سیاق متکلم مع الغیر (ما) آمد که بر عظمت دلالت می‌کند و چون منظور از آن خوشدل ساختن
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود مطلب را با واژه اعطاء که ظاهر در
تملیک است بیان داشت و فرمود: «ما به تو کوثر عطا کردیم» و این جمله از این دلالت خالی نیست که فرزندان
فاطمه (علیه‌السّلام) ذریه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هستند و این خود یکی از خبرهای غیبی قرآن کریم است، چون همانطور که می‌بینیم
خدای تعالی بعد از درگذشت آن حضرت برکتی در نسل آن جناب قرار داد، به طوری که در همه عالم هیچ نسلی معادل آن دیده نمی‌شود، آن هم با آن همه بلاها که بر سر ذریه آن جناب آوردند و گروه گروه از ایشان را کشتند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اَعْطَیْنا»، ج۳، ص۱۹۴-۱۹۵.
