الدرة النجفیة (لبحر العلوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نام دیگر کتاب الدرة النجفیة، الدرة البهیة فی الطهارة و الصلاة نوشته
سید مهدی بحر العلوم بروجردی به
زبان عربی و در موضوع
فقه منظوم می‌باشد.
سید محمد مهدی فرزند مرتضی فرزند محمد بروجردی طباطبایی، مشهور به
علامه بحر العلوم ، از بزرگان
علمای شیعه در نیمه دوم
قرن دوازدهم و آغاز قرن سیزدهم و متوفای سال ۱۲۱۲ هجری قمری.وی
فقیه ،
اصولی ،
محدث ،
متکلم ،
مفسر قرآن ،
ادیب و
رجالی نام آور است.
مؤلف در این
کتاب به سبکی زیبا به
زبان شعر مباحث فقهی کتاب
طهارت و
صلات را آورده است. وی به نقل فتاوای خود اکتفا کرده و به
ادله احکام نپرداخته است.مؤلف از
اصطلاحات پیچیده فقهی استفاده نکرده و زبان شعر در این کتاب بسیار روان و ساده می‌باشد.
این کتاب از آثار ارزشمند سید
بحر العلوم از
علمای بزرگ
شیعه می‌باشد که به صورت شعر مباحث فقهی کتاب
طهارت و صلات و
میراث را مطرح نموده است. این کتاب دلیل بر توانایی فراوان مؤلف در
علم فقه و
شعر می‌باشد. و از زمان تالیف تاکنون مورد توجه فقهای بزرگ بوده و شرحهای فراوان و با ارزشی بر این کتاب نوشته شده است؛ و برخی از بزرگان اقدام به تکمیل و تتمیم آن نموده‌اند.
مؤلف درباره
تاریخ تدوین کتاب می‌فرماید: غراء قد وسمتها بالدرة تاریخها عام الشروع (غرة)که مطابق با
سال ۱۲۰۵ هجری قمری می‌باشد.
آقا بزرگ تهرانی صاحب کتاب ارزشمند
الذریعة الی تصانیف الشیعة درباره این کتاب می‌فرماید: «الدرة البهیة منظومة فی الطهارة و الصلاة من نظم السید محمد مهدی
بحر العلوم المتوفی (۱۲۱۲)». یعنی کتاب الدرة البهیة مجموعه
اشعاری درباره کتاب طهارت و صلات نوشته سید محمد مهدی
بحر العلوم متوفای سال۱۲۱۲هجری قمری است.
آقا بزرگ تهرانی دوباره درباره این کتاب به عنوان «الدرة المنظومة» می‌فرماید: «فی الفقه خرج منه تمام الطهارة و الصلاة الی صلاة الطواف، لسیدنا
بحر العلوم محمد المهدی بن المرتضی بن محمد الطباطبایی البروجردی المتوفی بالنجف (۱۲۱۲) طبع بایران مکررا». یعنی کتاب الدرة المنظومة در
علم فقه ، شامل تمام کتاب طهارت و صلات تا صلات طواف، نوشته سید
بحر العلوم محمد مهدی فرزند مرتضی فرزند محمد طباطبایی بروجردی، متوفای سال ۱۲۱۲ هجری قمری، در
شهر مقدس
نجف اشرف می‌باشد.
کتاب الدرة النجفیة یا الدرة البهیة فی الطهارة و الصلاة یا الدرة المنظومة، بسیار مورد توجه
علمای شیعه بعد از سید
بحر العلوم قرار گرفت و لذا تقسیمات، ملحقات و شرحهای فراوانی بر این کتاب نگاشته شده است که اینک به نام برخی از آن شرحها اشاره می‌شود:
۱. شرح میرزا ابو تراب مشهور به
میرزا آقای قزوینی حائری ، متوفای سال ۱۳۹۰ هجری قمری.
۲. شرح مولی آقا فرزند عابد فرزند رمضان فرزند زاهد شیروانی دربندی تهرانی، متوفای سال ۱۲۸۶ هجری قمری به نام
خزائن الاحکام .
۳. شرح
علامه سید حسین فرزند سید رضا فرزند
آیت الله بحر العلوم طباطبایی نجفی متوفای سال ۱۳۰۶ هجری قمری.
۴. شرح
میرزا رضا گلپایگانی متوفای سال ۱۲۸۰ هجری قمری.
۵. شرح شیخ عباس فرزند شیخ حسن فرزند
شیخ اکبر کاشف الغطاء نجفی ، متوفای سال ۱۳۲۲ هجری قمری به نام «
شرح الدرة».
۶. شرح سید ابو القاسم فرزند احمد کاشانی نجفی به نام
کشف الاسرار الخفیة .
۷. شرح
مولی محمد اسماعیل عقدائی یزدی .
۸. شرح
شیخ جواد طارمی .
۹. شرح محمد باقر فرزند محمد کروهرودی سلطان آبادی نزیل کنگاور، متوفای سال ۱۳۱۵ هجری قمری.
۱۰. شرح شیخ جواد فرزند شیخ علی فرزند شیخ محمد سبیتی عاملی
نسخه‌ای که در این برنامه از آن استفاده شده ناشر آن انتشارات دار الزهراء،
تاریخ نشر
سال ۱۴۰۶ هجری قمری، چاپ
بیروت ،
لبنان ، به
زبان عربی ، در قطع وزیری و در یک جلد می‌باشد.در آخر این کتاب ملحقات المنظومة فی المیراث به چاپ رسیده است.
نرم افزار جامع فقه اهل البيت۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری
علوم اسلامی.
