الإلهیات من کتاب الشفاء (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«الالهیات من کتاب الشفا»، بخشی از کتاب گران سنگ
شفای بوعلی است که توسط
علامه حسن زاده آملی، تدریس شده و سپس همراه با تصحیح و تعلیقات وی، به چاپ رسیده است. این کتاب، به
زبان عربی و حاوی مباحث
فلسفه اعلی یا
الهیات بالمعنی الاعم می‌باشد.
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه از
علامه حسن زاده و ده مقاله به ترتیب هشت فصلی، چهار فصلی، ده فصلی، سه فصلی، نه فصلی، پنج فصلی، سه فصلی، هشت فصلی، هشت فصلی و پنج فصلی است. علامه حسن زاده آملی، در ذیل مقالات فوق، به ترتیب، صد و پنجاه و دو، هجده، چهل و شش، نود و نه، صد و دو، صد و شانزده، هفتاد و هفت، صد و سی و یک، صد و پنج و پنجاه و هفت
تعلیقه نگاشته است.
علامه حسن زاده، در مقدمه، از تدریس و تصحیح الهیات شفا و تعلیقه زدن بر آن، سخن می‌گوید و تعدادی از شروح و تعلیقاتی را که در طول
زمان، علمای بزرگ، بر الهیات شفا نگاشته اند، نام می‌برد و در ادامه، از سایر تعلیقات خود بر کتب گوناگون یاد می‌کند و...
در مقاله اول، از
موضوع فلسفه اولی و منفعت و مرتبه و نام این
علم و اجمالی از آنچه در این علم مورد بحث قرار می‌گیرد و... سخن گفته می شود.
در مقاله دوم، از
جوهر و اقسام آن،
جوهر جسمانی و... و عاری نبودن ماده جسمانی از
صورت و... و تقدیم صورت بر
ماده در مرتبه وجود و... بحث می شود.
در مقاله سوم، مباحثی در مورد وضعیت
مقولات نه گانه و عرضیت آنها و واحد و تحقیق واحد و کثیر و عرض بودن عدد و در باره علم و عرض بودن آن و... مطرح می شود.
در مقاله چهارم، متقدم و متاخر و
حدوث و
قوه و
فعل و
قدرت و عجز و
تام و
ناقص و... بررسی می شود.
در مقاله پنجم، از امور عامه و
کیفیت وجود آنها و چگونه بودن کلیت برای طبایع کلی و تفاوت بین
کل و
جزء با
کلی و
جزیی و تفاوت بین جنس و ماده و... سخن به میان می آید.
در مقاله ششم، در باره اقسام
علل و احوال آنها و حل اشکال بر معیت هر علتی با معلولش و... بحث می شود.
در مقاله هفتم، در باره
هوهویت و اقسام آن و غیریت و خلاف و اصناف
تقابل و مثل و مبادی تعلیمیات و... بحث می شود.
در مقاله هشتم، سخن از تناهی
علل فاعلی و قابلی و
علل غایی و صوری و اثبات مبدا اول و صفات اولیه
واجب الوجود و... به میان می آید.
در مقاله نهم، صفت فاعلی مبدا اول و اثبات دوام
حرکت و کیفیت صدور افعال از مبادی عالیه و... بررسی می شود.
در مقاله دهم، در باره مبدا و
معاد و الهامات و منامات و دعاهای مستجاب و بلاهای آسمانی و احوال
نبوت و... سخن گفته می شود.
در آخر کتاب، فهرست موضوعات ذکر شده است. تعلیقات علامه حسن زاده، بسیار کوتاه و غالبا در حد نیم یا یک سطر است و اکثریت قریب به اتفاق آنها، به
زبان عربی و شمار بسیار اندکی، به
زبان فارسی به صورت نظم و نثر می‌باشد.
نرم افزار حکیم
بوعلی سینا، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
