افضاء (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِفْضاء (به کسر الف و سکون فاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای رسيدن به شیء با ملامست است. این واژه يكبار در كلام الله به کار رفته است.
اِفْضاء:
رسيدن به شیء با ملامست است.
(وَ كَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى بَعْضُكُمْ إِلى بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنْكُمْ مِيثاقاً غَلِيظاً) طبرسی فرموده: افضاء به شى‌ء، رسيدن به آنست با ملامست. اصل آن از فضاء به معنى وسعت است.
اقرب الموارد «أَفْضى فُلانٌ إِلى فُلَانٍ» را رسيدن شخصى به شخصى معنى كرده و گويد حقيقتش آن است كه يكى به فضاء ديگرى رسيد.
آیه درباره آنست كه
مهریّه زنان را از روى
ظلم از دستشان نگيريد، يعنى: «چطور آن را از دست زن می‌گيريد حال آنكه بعضى از شما به بعض ديگر رسيده است (و با رسيدن به يكديگر و ايجاد علقه
زوجیّت مثل يك وجود شده‌ايد) و زنان از شما پيمانى محكم گرفته‌اند». ظاهرا مراد، پيمان
عقد است كه مرد مهريّه را به‌واسطه عقد
ازدواج به‌عهده می‌گيرد.
در
مجمع از
ابن عباس نقل شده «أَفْضى» در آيه
کنایه از
جماع است و به قولى مراد خلوت صحيح با زن است، مقاربت باشد يا نه.
كلمه «أَفْضى» يكبار در
کلام الله به کار رفته است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "فضو"، ج۵، ص۱۹۲.
