احکام تزیین (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند در
قرآن کریم احکامی را راجع به نحوه استفاده از
زیور آلات، به خصوص در زنان، بیان فرموده است که در ذیل به آنها اشاره می شود.
تزیین برای زنان از کار افتاده و ناامید از ازدواج، در صورت کشف حجاب جایز نمی باشد: «والقوعد من النساء الـتی لایرجون نکاحـا... غیر متبرجـت بزینة...» و زنان از کار افتادهای که امید به
ازدواج ندارند ... به شرط اینکه در برابر مردم خود آرائی نکنند... .
آشکار ساختن
زینت بدن زنان، برای
نامحرم ، جز مقدار متعارف
حرمت دارد: «و قل للمؤمنـت... و لا یبدین
زینتهن الا ما ظهر منها...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند به جز آن مقدار که آشکار هستند... .
تجمل و آرایش بندگان به
زینتهای خدادادی، به هنگام عبادت، امری مستحسن، از جانب خداوند می باشد: «یـبنی ءادم خذوا زینتکم عند کل مسجد...» ای فرزندان
آدم !
زینت خود را به هنگام رفتن به
مسجد با خود بردارید... .
آشکار ساختن
زینتهای پنهانی زنان، برای شوهران خویش جایز است: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا لبعولتهن...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای ... شوهرانشان...
اظهار
زینتهای پنهانی زنان، برای پدران شان جایز است: «... ولایبدین
زینتهن الا... او ءابائهن...» ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای... پدرانشان... .
آشکار ساختن
زینتهای پنهانی زنان، برای پدرشوهران شان جایز است: «... ولا یبدین
زینتهن الا... او ءاباء بعولتهن...» ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای...
پدر شوهرانشان... .
اظهار زینتهای پنهانی زنان، برای پسران شان جایز می باشد: «... ولایبدین
زینتهن الا... او ءابنائهن...» ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای...پسرانشان... .
آشکار کردن
زینتهای پنهانی زنان، برای پسران شوهر خویش جایز می باشد: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او ابناء بعولتهن...» و به زنان با
ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای... پسران همسرانشان... .
آشکار کردن
زینتهای پنهانی زنان، برای برادران خویش جایز است: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او اخونهن...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای... برادرانشان... .
اظهار
زینتهای پنهانی زنان، برای پسران برادر خویش جایز میباشد: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او بنی اخونهن...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای... پسران برادرانشان... .
آشکار کردن
زینتهای پنهانی زنان، برای پسران خواهر خویش جایز میباشد: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او بنی اخوتهن...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای... پسران خواهرانشان... .
اظهار
زینت زنان مؤمن برای
زنهای مؤمن دیگر جایز است: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او نسائهن...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای...زنان هم کیششان... .
اظهار
زینت زنان، برای بردگان خویش جایز است: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او ما ملکتایمـنهن...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای... بردگانشان(کنیزانشان)... .
اظهار
زینت زنان، برای خدمت کاران ساده لوح و بی رغبت به زناشویی جایز می باشد: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او التـبعین غیر اولی الاربة من الرجال...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای... افراد
سفیه که تمایلی به زن ندارند... . («اربه» از ماده «ارب» به معنای شدت احتیاجی است که مقتضی چاره جویی در دفع و برآوردن آن است و «الاربة» کنایه از نیاز جنسی است.
(بنابراین «غیر اولی الاربة» به معنای کسانی است که ساده لوح و از امور جنسی بی خبرند.
)
اظهار
زینت زنان، برای کودکان بی خبر از مسائل جنسی جایز می باشد: «وقل للمؤمنـت... ولا یبدین
زینتهن الا... او الطفل الذین لم یظهروا علی عورت النساء...» و به زنان با ایمان بگو ...و
زینت خود را آشکار نسازند مگر برای ... کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند... .
خداوند از اظهار
ابزار تزیین مخفی زنان در حال راه رفتن نهی فرموده است: «... ولایضربن بارجلهن لیعلم ما یخفین من
زینتهن...» ... آنها هنگام راه رفتن پایهای خود را به
زمین نزنند تا
زینت پنهانیشان دانسته شود... .
کلمه
ابداء به معنای اظهار است و مراد از
زینت زنان، مواضع
زینت است، زیرا اظهار خود
زینت از قبیل
گوشواره و دست بند
حرام نیست، پس مراد از اظهار
زینت، اظهار محل آنها است. خدای تعالی از این
حکم آنچه را که ظاهر است
استثناء کرده. و در روایت آمده که مقصود از آنچه ظاهر است صورت و دو کف دست و قدمها میباشد.
در اینکه منظور از
زینتی که زنان باید آن را بپوشانند و همچنین
زینت آشکاری که در اظهار آن مجازند چیست؟ در میان مفسران سخن بسیار است. بعضی
زینت پنهان را به معنی
زینت طبیعی (اندام زیبای زن) گرفتهاند، در حالی که کلمه
زینت به این معنی کمتر
اطلاق میشود. بعضی دیگر آن را به معنی خود
زینت آلات گرفتهاند منتها در حالی که روی بدن قرار گرفته، و طبیعی است که آشکار کردن چنین
زینتی توام با آشکار کردن اندامی است که
زینت بر آن قرار دارد.
حق این است که ما آیه را بدون پیشداوری و طبق ظاهر آن
تفسیر کنیم که ظاهر آن همان معنی سوم است و بنابراین زنان حق ندارند زینتهائی که معمولا پنهانی است آشکار سازند هر چند اندامشان نمایان نشود و به این ترتیب آشکار کردن لباسهای
زینتی مخصوصی را که در زیر لباس عادی یا چادر میپوشند مجاز نیست، چرا که
قرآن از ظاهر ساختن چنین زینتهائی نهی کرده است.
در روایات متعددی که از
ائمه اهلبیت علیهمالسلام نقل شده نیز همین معنی دیده میشود که
زینت باطن را به
قلاده (گردنبند)،
دملج (بازوبند)،
خلخال (پای برنجن همان
زینتی که زنان عرب در مچ پاها میکردند) تفسیر شده است. و چون در روایات متعدد دیگری
زینت ظاهر به
انگشتر و
سرمه و مانند آن تفسیر شده میفهمیم که منظور از
زینت باطن نیز خود زینتهائی است که نهفته و پوشیده است.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «احکام تزیین».