احد (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَحَد (به فتح الف و حاء) از
واژگان قرآن کریم و به معنای یکی و یک نفر است.
أَحَد در اصل (وحد) با واو است و داراى دو استعمال مي‌باشد يكى آن كه اسم استعمال مي‌شود در اين صورت به معنى يكى و يک نفر است.
استعمال دوّم آنست که
وصف باشد به معنی یکتا و بی‌همتا و در این استعمال فقط به
ذات باری تعالی اطلاق می‌شود .
(اِذا حَضَرَ اَحَدَکُمُ الْمَوْتُ) (آنگاه که
مرگ یکی از شما رسید)
و چون در سیاق
نفی واقع شود افاده عموم می‌کند مثل
(وَ ما هُمْ بِضارِّینَ بِهِ مِنْ اَحَدٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللَّهِ) (به هیچ کس جز به
اذن خدا به واسطه آن
سحر ضرر نمی‌زنند)
و اکثر استعمال آن در
قرآن مجید در سیاق نفی است.
زمخشری در
فائق و
ابن اثیر در
نهایه نقل می‌کنند که یکی از
صحابه در وقت
دعا به دو انگشت به خدا اشاره می‌کرد
حضرت رسول (صلّی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله) فرمود: اَحِّدْ اَحِّدْ: یکی کن. یکی کن یعنی با یک انگشت اشاره کن خدائی که تو او را می‌خوانی یکی است.
مؤنّث احد، احْدَی است مثل
(هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا اِلَّا اِحْدَی الْحُسْنَیَیْنِ) (آيا درباره ما، جز يكى از دو نيكى را انتظار داريد؟!)
و در
قرآن به ضمائر، کم کما، هم، هما، هنّ و نا و نیز به اسم ظاهر اضافه شده و هم مقطوع از اضافه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «احد»، ج۱، ص۳۳.
