• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اثل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





أَثْل ( به فتح همزه و سکون ثاء) از مفردات نهج البلاغه به معنای درخت گز و اصیل می‌باشد.



أَثْل (بر وزن عقل) به معنای درخت گز، بکار رفته و در قرآن مجید آمده است: «ذَوٰاتَیْ اُکُلٍ خَمْطٍ وَ اَثْلٍ» و نیز به معنی اصیل آید. گویند: «مجد مؤثّل‌ ای اصیل، بیت مؤثل‌ ای معمور.»


این کلمه فقط یک‌بار در «نهج البلاغه» یافته شده است. آن‌جا که حضرت امیر (علیه‌السلام) درباره خدا فرموده: «تعالی عما ینحله المحدّدون من صفات الاقدار و نهایات الاقطار و تاثّل المساکن و تمکّن الاماکن...؛ یعنی: برتر است خدا، از آنچه محدود کنندگان به او نسبت می‌دهند از صفات‌ اندازه‌ها و نهایت‌های اطراف و آبادی مسکن‌ها و استقرار در مکان‌ها.»
ابن ابی الحدید گوید: گویا اصل آن بناء کردن مسکن با درخت گز است.


۱. سبا/سوره۳۴، آیه۱۶.    
۲. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج۴، ص۳۰۸، بیروت، مؤسسة الوفاء، چ دوم، ۱۴۰۳.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۳، خطبه۱۶۳    
۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۵۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اثل»، ص۲۵.    






جعبه ابزار