• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

إِلْیٰاسَ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: إِلْیٰاسَ (لغات‌قرآن)
مقالات مرتبط: الیاس (مفردات‌قرآن)، الیاس.


إِلْیٰاسَ: (وَإِنَّ إِلْيَاسَ لَمِنْ الْمُرْسَلِينَ)
[۱] صافات/سوره۳۷، آیه۱۲۳.    

«إِلْیٰاسَ» (به همزه مکسور و سکون لام) نام یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل است. در قرآن کریم خداوند از ایشان به عنوان صالحان یاد کرده است.
[۲] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۶، ص۲۶۰.    
[۳] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۲۵.    

در اين‌كه الیاس (علیه‌السلام) يكى از پيامبران بزرگ خدا است ترديدى نيست، و آيات مورد بحث با صراحت اين مساله را بيان كرده، آنجا كه مى‌گويد: إِنَّ إِلْياسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ‌.
نام اين پیامبر در دو آیه از قرآن مجید آمده است. يكى در همين سوره صافات. و ديگرى در سوره انعام همراه گروه ديگرى از پيامبران آن‌جا كه مى‌فرمايد: (وَ زَكَرِيَّا وَ يَحْيى‌ وَ عِيسى‌ وَ إِلْياسَ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌)
[۴] انعام/سوره۶، آیه۸۵.    
[۵] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۴۳.    



به موردی از کاربرد «آلاءِ‌» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - إِلْیٰاسَ (آیه ۱۲۳ سوره صافات)

(وَإِنَّ إِلْيَاسَ لَمِنْ الْمُرْسَلِينَ)
[۶] صافات/سوره۳۷، آیه۱۲۳.    
«و همچنين الياس از پيامبران ما بود.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۰.    


۱.۲ - إِلْیٰاسَ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان از نقل بعضی‌ها می‌فرماید: الياس (علیه‌السلام) از دودمان هارون (علیه‌السلام) بوده، و در شهر بعلبک- يكى از شهرهاى لبنان كه به مناسبت اين‌كه بت بعل در آن‌جا منصوب بوده آن را بعلبک خواندند- مبعوث شد. و ليكن گوينده اين حرف شاهدى بر گفتار خود نياورده، در كلام خدای تعالی هم شاهدى بر آن نيست.
(إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ لا تَتَّقُونَ أَ تَدْعُونَ بَعْلًا وَ تَذَرُونَ أَحْسَنَ الْخالِقِينَ‌)
[۸] صافات/سوره۳۷، آیه۱۲۳.    
اين قسمتى از دعوت الياس (علیه‌السلام) است كه در آن قوم خود را به سوى توحید دعوت مى‌كند، و به پرستش بعل - كه بتى از بت‌هاى آنان بوده- و نپرستيدن خدا، توبيخ مى‌نمايد.
[۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۴۰.    
[۱۰] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۵۷.    

(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
[۱۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۴۰.    
[۱۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۱۳.    
)

۱.۳ - إِلْیٰاسَ در تفسیر نمونه
در اين‌كه الیاس (علیه‌السلام) يكى از پيامبران بزرگ خدا است ترديدى نيست، و آيات مورد بحث با صراحت اين مساله را بيان كرده، آنجا كه مى‌گويد: إِنَّ إِلْياسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ‌.
نام اين پیامبر در دو آیه از قرآن مجید آمده است. يكى در همين سوره صافات. و ديگرى در سوره انعام همراه گروه ديگرى از پيامبران آن‌جا كه مى‌فرمايد: (وَ زَكَرِيَّا وَ يَحْيى‌ وَ عِيسى‌ وَ إِلْياسَ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ‌)
[۱۳] انعام/سوره۶، آیه۸۵.    
ولى در اين كه الياس (علیه‌السلام) نام ديگر يكى از پيامبرانى است كه در قرآن نامشان آمده، يا مستقلا نام پيغمبرى است، و ويژگی‌هاى او كدام است؟ مفسران نظرات گوناگونى دارند:
• بعضى معتقدند الياس (علیه‌السلام) همان ادریس (علیه‌السلام) است. (زيرا ادريس، ادراس نيز تلفظ شده، و با تغيير مختصرى الياس شده است).
• الياس (علیه‌السلام) از پيامبران بنی‌اسرائیل است، فرزند یاسین از نواده‌هاى هارون برادر موسی (علیه‌السلام).
• الياس (علیه‌السلام) همان خضر (علیه‌السلام) است، در حالى كه بعضى ديگر معتقدند الياس (علیه‌السلام) از دوستان خضر (علیه‌السلام) است، و هر دو زنده‌اند، با اين تفاوت كه الياس ماموريتى در خشكى دارد، ولى خضر (علیه‌السلام) در جزائر و درياها، بعضى ديگر ماموريت الياس (علیه‌السلام) را در بيابان‌ها و ماموريت خضر (علیه‌السلام) را در كوه‌ها مى‌دانند، و براى هر دو عمر جاودان قائلند، بعضى نيز الياس (علیه‌السلام) را فرزند الیسع دانسته‌اند.
• الياس (علیه‌السلام) همان ایلیا پيامبر بنى اسرائيل معاصر آجاب پادشاه بنى اسرائيل بود كه خداوند او را براى تخويف و هدایت اين پادشاه جبار فرستاده.
• بعضى او را نيز یحیی (علیه‌السلام) تعميد دهنده مسيح دانسته‌اند.
اما آن‌چه با ظاهر آيات قرآن هماهنگ است اين است كه اين كلمه مستقلا نام يكى از پيامبران است غير از آن‌ها كه نامشان در قرآن آمده، كه براى هدایت يک قوم بت‌پرست مامور گرديد، و اكثريت آن قوم به تكذيب او برخاستند، اما گروهى از مؤمنان مخلص به او گرويدند.
و به‌طورى كه قبلا هم اشاره كرديم بعضى با توجه به اين‌كه نام بت بزرگ اين قوم بعل بوده معتقدند كه اين پيامبر از سرزمين شامات برخاست، و مركز فعاليت او را شهر بعلبک مى‌دانند كه امروز جزء لبنان است و در مرز سوریه قرار دارد.
به هر حال در باره اين پيامبر داستان‌هاى مختلفى در كتاب‌ها آمده است و چون مورد اعتماد و اطمينان نبود از نقل آن صرف نظر مى‌كنيم‌.
[۱۴] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۴۳.    



۱. ↑ صافات/سوره۳۷، آیه۱۲۳.    
۲. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۶، ص۲۶۰.    
۳. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۲۵.    
۴. ↑ انعام/سوره۶، آیه۸۵.    
۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۴۳.    
۶. ↑ صافات/سوره۳۷، آیه۱۲۳.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۰.    
۸. ↑ صافات/سوره۳۷، آیه۱۲۳.    
۹. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۴۰.    
۱۰. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۵۷.    
۱۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۴۰.    
۱۲. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۱۳.    
۱۳. ↑ انعام/سوره۶، آیه۸۵.    
۱۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۴۳.    


• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «الیاس»، ص۸۴.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره صافات | لغات قرآن
جعبه ابزار