إِرْب (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
إِرْب (به کسر الف و سکون راء) از
واژگان قرآن کریم به معنای حاجت و نیاز است.
إِرْب به معنای حاجت است.
از اين ماده فقط دو بار در
قرآن آمده است و هر دو به معنى حاجت و نياز است.
راغب گفته: ارب احتیاج شدیدی است که در دفع آن به
حیله متوسل شوند.
در
لغت معانی دیگری هم دارد ولی در
قرآن مجید به کار نرفته است.
به مواردی از
إِرْب که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(اَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ اُولِی الْاِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ) (يا مردان سفيه وابسته به آنها كه تمايلى به زن ندارند.)
که گفته‌اند: مراد کسانی هستند که به
نکاح حاجت و نیاز ندارند.
که
موسی به
خدا عرض کرد: «مرا در آن
عصا حاجت‌های دیگری است.»
در
مجمع البیان گوید:
مآرب یعنی حوائج، مفرد آن ماربة است.
امام علی (علیه‌السلام) در نهج البلاغه
خطبه ۲۰۵ فرموده:
«وَ اللَّهِ مَا کَانَتْ لِی فِی الْخِلَافَةِ رَغْبَةٌ وَ لَا فِی الْوَلَایَةِ اِرْبَةٌ» «به خدا
قسم من رغبتی در
خلافت و حاجتی در
ولایت و
حکومت نداشتم بلکه شما مرا به آن خواندید.»
از این ماده فقط دو بار در
قرآن آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اذی»، ج۱، ص۵۹.
