• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَهْلَ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





أَهْلَ: (فَأَنجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ)
«أَهْلَ» (به فتح همزه و سکون هاء) در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.
در این آیات قرآن کریم فرماید که ما لوط (علیه‌السلام) و پيروان واقعى و خاندانش را كه پاک‌دامن بودند، نجات بخشيديم جز همسرش كه او را در ميان قوم تبهكار رها ساختيم، زيرا او هم از نظر عقیده و آئین و مذهب با آنان هماهنگ بود.
(فَأَنْجَيْناهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ‌) بعضى گفته‌اند كلمه «اهل» گرچه معمولا به خويشاوندان نزديک گفته مى‌شود، ولى در آيه بالا به پيروان راستين او نيز اطلاق شده يعنى آن‌ها نيز جزء خانواده او محسوب شده‌اند، ولى به‌طورى كه از آيه ۳۶ سوره ذاریات برمى‌آيد هيچكس از قوم لوط جز خانواده و كسان نزديک او ايمان نياوردند، بنا بر اين «اهل» در اين جا به همان معنای اصلى يعنى بستگان نزديک است.



به موردی از کاربرد «أَهْلَ» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - أَهْلَ (آیه ۸۳ سوره اعراف)

(فَأَنجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلاَّ امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ) «چون كار به اين جا رسيد، ما او و خاندانش را رهايى بخشيديم؛ جز همسرش، كه از بازماندگان و هلاک شدگان در شهر بود.»

۱.۲ - أَهْلَ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: آیه (فَأَنْجَيْناهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ) و همچنين آيه‌ (فَما وَجَدْنا فِيها غَيْرَ بَيْتٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ) دلالت دارند بر اين‌كه جز اهل خانه لوط هيچ كس در آن قريه ايمان نياورده بودند.
كلمه غابرين به معناى گذشتگان از قوم است، و در اين‌جا کنایه از هلاکت است، يعنى همسر او هم جزو از بين رفتگان است.

۱. اعراف/سوره۷، آیه۸۳.    
۲. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، ج ۱، ص ۱۵۰.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۲۹.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۶، ص۲۴۶.    
۵. اعراف/سوره۷، آیه۸۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۶۱.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۳۳.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۱۲۴.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۱۶۸.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۸۵.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اهل»، ص۱۲۲.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره اعراف | لغات قرآن




جعبه ابزار