أَهْلَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَهْلَ: (فَأَنجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ)«أَهْلَ» (به فتح همزه و سکون هاء) در معانی
همسر و نیز
خانواده و همچنین
خویشاوندان به کار رفته است.
در این آیات
قرآن کریم فرماید که ما
لوط (علیه‌السلام) و پيروان واقعى و خاندانش را كه پاک‌دامن بودند،
نجات بخشيديم جز همسرش كه او را در ميان
قوم تبهكار رها ساختيم، زيرا او هم از نظر
عقیده و
آئین و
مذهب با آنان هماهنگ بود.
(فَأَنْجَيْناهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ) بعضى گفته‌اند كلمه «
اهل» گرچه معمولا به خويشاوندان نزديک گفته مى‌شود، ولى در آيه بالا به پيروان راستين او نيز اطلاق شده يعنى آن‌ها نيز جزء
خانواده او محسوب شده‌اند، ولى به‌طورى كه از آيه ۳۶
سوره ذاریات برمى‌آيد هيچكس از
قوم لوط جز خانواده و كسان نزديک او ايمان نياوردند، بنا بر اين «
اهل» در اين جا به همان معنای اصلى يعنى بستگان نزديک است.
به موردی از کاربرد «
أَهْلَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فَأَنجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلاَّ امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ) «چون كار به اين جا رسيد، ما او و خاندانش را رهايى بخشيديم؛ جز همسرش، كه از بازماندگان و هلاک شدگان در
شهر بود.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: آیه
(فَأَنْجَيْناهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ) و همچنين آيه
(فَما وَجَدْنا فِيها غَيْرَ بَيْتٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ) دلالت دارند بر اين‌كه جز
اهل خانه لوط هيچ كس در آن قريه ايمان نياورده بودند.
كلمه غابرين به معناى گذشتگان از
قوم است، و در اين‌جا
کنایه از
هلاکت است، يعنى
همسر او هم جزو از بين رفتگان است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اهل»، ج۱، ص۱۲۲.
