• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَفَت (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





أَفَت (به فتح الف و فاء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای ضرر و فساد و مانند آن می‌باشد.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه‌ها و کلمات خود، از این واژه در خصوص مقدّرات الهی و ... استفاده نموده است.



أَفَت (به فتح الف و فاء) به معنای ضرر و فساد و ... است.
چنان‌که در لغت آمده است:
«الآفَةُ: اَلعاهَة اَو عَرض مُفسد لِما اَصابَه.»
حرف دوّم این کلمه «واو» است، لذا گفته می‌شود: «اَفَه اَوفََا.»


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الاْفَةُ - حکمت ۴۴۹ (تقدیر الهی)

آن حضرت (علیه‌السلام) در خصوص تقدیر الهی چنین می‌فرماید:
«يَغْلِبُ الْمِقْدارُ عَلَى التَّقْديرِ حَتَّى تَكونَ الاْفَةُ في التَّدْبيرِ.»
«تقدیر الهی چنان بر مقیاس و‌ اندازه‌گیری و حساب انسان غالب است؛ تا جایی که ضرر در تدبیر می‌شود.» انسان فکر می‌کند که به مقصود برسد، لکن می‌بیند به ضرر منجّر شد.»


۲.۲ - الافاتِ - نامه ۳ (موعظه)

جمع آفت: آفات است چنان‌که امام (علیه‌السلام) در نامه‌ شریح فرموده‌اند:
«وَ تَجْمَعُ هذِهِ الدّارَ حُدودٌ أَرْبَعَةٌ: الْحَدُّ الاَْوَّلُ يَنْتَهي إِلَى دَواعي الافاتِ
«اين خانه به چهار حد منتهى مى‌گردد: يک حدّ آن به آفات و بلاها مى‌خورد.»


لفظ آفت و آفات جمعا شش بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۹.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۸۰.    
۳. فیروز آبادی، مجدالدین، القاموس المحیط، ج۳، ص۱۲۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۸۹، حکمت ۴۴۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۶۱، حکمت ۴۵۹.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۵۶، حکمت ۴۵۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۹، حکمت ۴۵۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۷۸.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۷۸-۷۷۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۵، ص۶۰۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۲۶.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۱۷۶.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۸۴، نامه ۳.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۵، نامه ۳.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۶۵، نامه ۳.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۶۹، نامه ۳.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۸۱.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۸۴.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۴۷.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۳۴.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۲۷.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۱، خطبه ۲۲۰.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۶۹، حکمت ۲.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۳۰، نامه ۳۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اَفَت»، ص۱۰۰.    






جعبه ابزار