• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَحَد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: احد (ابهام‌زدایی).


أَحَد (به فتح الف و حاء) از واژگان قرآن کریم به معنای یکی و یک نفر است.



أَحَد به معنای یکی و یک نفر است.
در اصل (وحد) با واو است و داراى دو استعمال می‌باشد:
• يكى آن كه اسم استعمال مي‌شود در اين صورت به معنى يكى و يک نفر است‌.
• استعمال دوّم آن است که وصف باشد به معنی یکتا و بی‌همتا و در این استعمال فقط به ذات باری تعالی اطلاق می‌شود .



به مواردی از أَحَد که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - اَحَدَکُمُ (آیه ۱۸۰ سوره بقره)

(اِذا حَضَرَ اَحَدَکُمُ الْمَوْتُ)
«آن‌گاه که‌ مرگ یکی از شما رسید.»


۲.۲ - اَحَدٍ (آیه ۱۰۲ سوره بقره)

مثل‌ (وَ ما هُمْ بِضارِّینَ بِهِ مِنْ‌ اَحَدٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللَّهِ)
«به هیچ کس جز به اذن خدا به واسطه آن سحر ضرر نمی‌زنند.»
و چون در سیاق نفی واقع شود افاده عموم می‌کند و اکثر استعمال آن در قرآن مجید در سیاق نفی است.
زمخشری در فائق و ابن اثیر در نهایه نقل می‌کنند که یکی از صحابه در وقت دعا به دو انگشت به خدا اشاره می‌کرد حضرت رسول (صلّی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله) فرمود: اَحِّدْ اَحِّدْ: یکی کن. یکی کن یعنی با یک انگشت اشاره کن خدایی که تو او را می‌خوانی یکی است.


۲.۳ - اِحْدَی (آیه ۵۲ سوره توبه)

مثل‌ (هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا اِلَّا اِحْدَی الْحُسْنَیَیْنِ)
(آيا درباره ما، جز يكى از دو نيكى را انتظار داريد؟!)
مؤنّث احد، احْدَی است. و در قرآن به ضمائر، کم کما، هم، هما، هنّ و نا و نیز به اسم ظاهر اضافه شده و هم مقطوع از اضافه آمده است.



۱. قرشی بنایی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۳۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۵.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۱۸۰.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۶۶۷.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۴۳۹.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۱۹۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۴۹۳.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۱۰۲.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۳۵۵.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۲۳۶.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۲۹۲.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج، ص.    
۱۴. زمخشری، جارالله، الفائق فی غریب الحدیث، ج۱، ص۲۶.    
۱۵. ابن اثیر، مجدالدین، النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، ج۱، ص۲۷.    
۱۶. توبه/سوره۹، آیه۵۲.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۹۵.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۴۱۲.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۰۷.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۱۱۶.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۶۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «احد»، ج۱، ص۳۳.    






جعبه ابزار