أَثْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَثْل ( به فتح همزه و سکون ثاء) از مفردات
نهج البلاغه به معنای درخت
گز و
اصیل می‌باشد.
این کلمه فقط یک‌بار در «نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است.
أَثْل (بر
وزن عقل) به معنای درخت
گز است.
در
قرآن مجید آمده است:
(ذَواتَیْ اُکُلٍ خَمْطٍ وَ اَثْلٍ) و نیز به معنی
اصیل آید. گویند:
«
مَجد مُؤثِّل اَی اَصیل، بَیت مُؤثِّل اَی مَعمور.»
موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
حضرت امیر (علیه‌السلام) درباره
خدا فرموده:
«تَعالَى عَمّا يَنْحَلُهُ الُْمحَدِّدونَ مِنْ صِفاتِ الاَْقْدارِ، وَ نِهاياتِ الاَْقْطارِ، وَ تَأَثُّلِ الْمَساكِنِ، وَ تَمَكُّنِ الاَْماكِنِ.» یعنی «برتر است خدا، از آن‌چه محدود کنندگان به او نسبت می‌دهند از صفات اندازه‌ها و نهایت‌های اطراف و آبادی مسکن‌ها و استقرار در مکان‌ها.»
ابن ابی الحدید گوید: گویا اصل آن بناء کردن
مسکن با درخت
گز است.
فقط یک مورد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اثل»، ص۲۵.
