• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آهن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: حدید (ابهام‌زدایی).


آهن (به عربی، حدید) به فلز معروف به همین نام اطلاق می شود. از احکام آهن در ابواب طهارت، صلات، خمس و صید و ذباحه به مناسبت آمده است.



تیمم بر براده آهن جایز نیست.


گذاشتن آهن بر شکم محتضر و میت و نیز بریدن کفن با آهن مکروه است.


سجده کردن بر آهن جایز نیست.


نماز خواندن مقابل آهن مکروه است.


همراه داشتن آهن آشکار مانند شمشیر و چاقو در حال نماز مکروه است.


در دست کردن انگشتر آهنى کراهت دارد.


اگر آهن استخراج شده از معدن به حد نصاب برسد، خمس دارد.


تذکیه حیوانات در صورت امکان باید با ابزار آهنى انجام شود. به بیان دقیق‌تر تذکیه اگر به طریق ذبح صورت گیرد باید به‌وسیله آهن باشد نه مطلق تذکیه؛ پس در تذکیه حیوان به روش شکار و صید با وسیله آلت جمادی «بعید نیست که آهن بودن آن (وسیله) معتبر نباشد؛ پس همین که سلاح برنده یا سوراخ‌کننده باشد از هر فلزی حتی از برنج و طلا و نقره، کفایت می‌کند. و احتیاط (مستحب) اعتبار آن است.»
به هرحال، لزوم ذبح با آهن مختص حال اختیار است لذا در کلام فقها به جواز ذبح با غیرآهن، در حال اضطرار و عدم اختیار تصریح شده است.
امام خمینی در تحریرالوسیله در این باره می‌نویسند: «نعم، لو لم یوجد الحدید وخیف فوت الذبیحة بتاخیر ذبحها، او اضطرّ الیه، جاز بکلّ ما یفری اعضاء الذبح؛ ولو کان قصباً او لیطة او حجارة حادّة او زجاجة او غیرها. نعم، فی وقوع الذّکاة بالسنّ و الظفر مع الضرورة اشکال؛ و ان کان عدم الوقوع بهما فی حال اتّصالهما بالمحلّ لا یخلو من رجحان، والاحوط الاجتناب مع الانفصال ایضاً؛ و ان کان الوقوع لا یخلو من قرب.» یعنی: بله، اگر آهن نباشد و با تاخیر ذبح، ترس مردن ذبیحه باشد یا اضطرار به آن پیدا کند، با هر چیزی که اعضای ذبح را جدا می‌کند، ذبح آن جایز است ولو اینکه قلم یا پوست نی یا سنگ تیز یا شیشه یا غیر این‌ها باشد. البته در وقوع تذکیه با دندان و ناخن در صورت ضرورت، اشکال است؛ اگرچه عدم‌ وقوع تذکیه به آن‌ها درحالی‌که متّصل به محل خودشان باشند، خالی از رجحان نیست. و احتیاط (مستحب) آن است که در صورت انفصال آن‌ها هم اجتناب شود اگرچه وقوع آن در این صورت خالی از قرب نیست.


بنابر قول مشهور در آلت قصاص اعضا شرط است که از جنس آهن باشد.


۱. کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۱، ص۴۸۰.    
۲. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴، ص۲۷-۲۸.    
۳. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۷۸.    
۴. بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۷، ص۲۴۶-۲۴۷.    
۵. طباطبایی یردی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۴۰۱.    
۶. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۸، ص۲۶۴-۲۶۶.    
۷. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۶، ص۱۵.    
۸. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۶، ص۹۹-۱۰۰.    
۹. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۱۴۷، کتاب الصید و الذباحة، القول:فی الصید. مسالة ۶.    
۱۰. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۱۵۶، کتاب الصید و الذباحة، مسالة ۳.    
۱۱. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۲، ص۳۶۰-۳۶۱.    
۱۲. خویی، ابوالقاسم، تکملة المنهاج الصالحین، ص۹۰.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۱۶۷-۱۶۸.    
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    






جعبه ابزار