حدید (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَدید (به فتح حاء) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای
آهن، که
حضرت علی (علیه‌السلام) در بیان یک
موعظه و برخورد با امتیازخواهی
عقیل از این واژه استفاده نموده است.
حَدید (به فتح حاء) یا حدد به معنای آهن، آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در بیان موعظه‌ای فرموده است: «
«وَ اتَّقُوا نَاراً حَرُّهَا شَدِیدٌ وَ قَعْرُهَا بَعِیدٌ وَ حِلْیَتُهَا حَدِیدٌ وَ شَرَابُهَا صَدِیدٌ»؛
از آتشی که حرارتش شدید و عمق آن زیاد و زیورش غل و زنجیر آهنین است، و آشامیدنی آن آب جوشان است بپرهیزید!
»
امام (علیه‌السلام) در
خطبه ۲۲۴، در برخورد با امتیازخواهی عقیل، هنگامی که آهن را گرم کرده و به بدن او نزدیک کرد و عقیل فریاد برآورد، می‌فرماید: «
«فَاَحْمَیْتُ لَهُ حَدِیدَةً ثُمَّ اَدْنَیْتُهَا مِنْ جِسْمِهِ لِیَعْتَبِرَ بِهَا»؛
در این هنگام قطعه آهنی را برای او در آتش داغ کردم. سپس آن را به بدنش نزدیک ساختم تا با آن آهن سوزان عبرت گیرد.
» سپس در ادامه نسبت به همین موضوع به عقیل می‌فرماید: «
«فَقُلْتُ لَهُ ثَکِلَتْکَ الثَّوَاکِلُ یَا عَقِیلُ، اَ تَئِنُّ مِنْ حَدِیدَةٍ اَحْمَاهَا اِنْسَانُهَا لِلَعِبِهِ، وَ تَجُرُّنِی اِلَی نَارٍ سَجَرَهَا جَبَّارُهَا لِغَضَبِهِ، اَ تَئِنُّ مِنَ الْاَذَی وَ لَا اَئِنُّ مِنْ لَظَی؟»؛
آیا از قطعه آهنی که انسانی آن را به صورت بازیچه داغ کرده ناله می‌کنی؛ امّا مرا به سوی آتشی می‌کشانی که خداوند جبّار آن را با شعله خشم و غضبش برافروخته است؟ تو از این رنج مختصر می‌نالی، من از آن شعله‌های سوزان چگونه ننالم؟!
»
این واژه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حدید»، ص۲۵۷-۲۵۶.
