یوم (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یوم (به فتح یاء) از
واژگان نهج‌البلاغه، از
طلوع فجر تا
غروب آفتاب و نیز مدتی از
زمان و
وقت را گویند.
این لفظ به این دو معنی به‌طور مفصل در
نهج‌البلاغه به کار رفته است.
یوم از طلوع فجر تا غروب آفتاب و نیز مدتی از زمان و وقت را گویند.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید:
«وَ الدَّهْرُ يَوْمانِ: يَوْمٌ لَكَ، وَ يَوْمٌ عَلَيْكَ; فَإذا كانَ لَكَ فَلا تَبْطَرْ، وَ إِذا كانَ عَلَيْكَ فَاصْبِرْ.» «
دنیا دو روز است: روزى به
سود توست و روزى به
زیان تو، آن روز كه به سود توست به خوشگذرانى و
غرور مپرداز، و زمانى كه به زيان تو بود
شکیبا باش.»
امام علی (علیه‌السلام) به
عبدالله بن عباس می‌نویسد:
«الدَّهْرَ يَوْمانِ: يَوْمٌ لَكَ وَ يَوْمٌ عَلَيْكَ، وَ أَنَّ الدُّنْيا دارُ دُوَل فَما كانَ مِنْها لَكَ أَتاكَ عَلَى ضَعْفِكَ، وَ ما كانَ مِنْها عَلَيْكَ لَمْ تَدْفَعْهُ بقُوَّتِكَ.» «
دنیا دو روز است: روزى به سود تو و روزى به زيانت، دنيا خانه متغيّر و پرتحوّلى است. آن‌چه از
منافع قسمت توست به سراغ تو مى‌آيد، هرچند
ضعیف باشى و آن‌چه هم بر زيان توست گريبانت را مى‌گيرد هرچند قوى باشى و
قدرت دفع آن را نخواهى داشت!.»
آن حضرت در بیانی فرموده:
«وَ كُلُّ يَوْم لا يُعْصَى اللهُ فيهِ فَهُوَ يَوْمَ عيد.» «و هر روز در آن نافرمانى
خدا نشود، آن روز
عید است «و هر روز كه
گناه نكنى، روز عيد توست.»
که منظور بیست و چهار
ساعت است.
این واژه به‌طور مفصل و متعدد در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «یوم»، ج۲، ص۱۱۷۵.
