نَسْلَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَسْلَ:(يُهْلِكَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ) «نَسْلَ» در اصل به معنى «
فرزند» است، اين
کلمه بر واحد و غير آن (فرزند و نوادگان) و نيز در عاقل و غير آن (
انسان و غيرانسان) اطلاق مى‌شود.
در
آیه مورد بحث، مقصود از نابود ساختن «
زراعت و فرزند»، به باد دادن حاصل
خلق و
قطع كردن
نسل بشر است. در اين آيه «نسل» به معنى «چهارپا» آمده، چنان‌كه در
شأن نزول اين آيه گفته‌اند كه: «
اخنس بن شریق» نزد
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) رفت و چنين اظهار كرد كه
اسلام آورده است، سپس از حضور پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) خارج شد، در راه بازگشت به مقدارى زراعت و چند
الاغ برخورد كرد، زراعت‌ها را به
آتش كشيد و پاى الاغ‌ها را قطع كرد و به اين صورت
نفاق درونى خود را آشكار ساخت.
به موردی از کاربرد «نَسْلَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ إِذا تَوَلَّى سَعَى في الأَرْضِ لِيُفْسِدَ فيِها وَ يُهْلِكَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ وَ اللّهُ لا يُحِبُّ الفَسادَ) «نشانه آن‌ها، اين است كه هنگامى‌كه روى برمى‌گردانند و از نزد تو خارج مى‌شوند)، در راه
فساد در
زمین، كوشش مى‌كنند، و زراعت‌ها و چهارپايان و انسان‌ها را نابود مى‌سازند؛ با اين‌كه مى‌دانند خدا فساد را دوست نمى‌دارد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ يُهْلِكَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ) از ظاهر اين عبارت بر مى‌آيد كه مى‌خواهد جمله قبلى يعنى
فساد در زمين را بيان كند، و بفرمايد فساد و افسادش به اين است كه
حرث و نسل را نابود كند، و اگر نابود كردن حرث و نسل را بيان فساد قرار داده براى اين است كه قوام
نوع انسانى در بقاى حياتش به
غذا و توليد مثل است اگر غذا نخورد مى‌ميرد، و اگر توليد مثل نكند نسلش
قطع مى‌شود، و انسان در تامين غذايش به حرث يعنى زراعت نيازمند است چون غذاى او يا حيوانى است و يا نباتى، و حيوان هم در زندگى و نموش به نبات نيازمند است پس حرث كه همان نبات باشد اصل در زندگى
بشر است، و بدين جهت فساد در زمين را با اهلاك حرث و نسل بيان كرد، پس معناى اين آيه اين شد: كه او از راه نابود كردن حرث و نسل در زمين فساد مى‌انگيزد، و در نابودى انسان مى‌كوشد.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر
لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نسل»، ج۴، ص ۴۳۵.
