مُصَوِّر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُصَوِّر:
(الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاء) مُصَوِّر: اسم فاعل از
«تصوير» گرفته شده است.
به معناى «صورت‌گر و صورت‌بخش» است.
به موردی از کاربرد
مُصَوِّر در
قرآن، اشاره می‌شود:
(هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ) (او
خداوندی است هستى بخش، آفريننده‌اى ابداع‌گر و صورت‌گر بى‌نظير؛ از آن اوست بهترين نام‌ها؛ آن‌چه در
آسمان‌ها و زمين است
تسبیح او مى‌گويند؛ و او توانا و
حکیم است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه خالق به معناى كسى است كه اشيايى را با اندازه‌گيرى پديد آورده باشد. و كلمه بارئ نيز همان معنا را دارد، با اين فرق كه بارئ پديد آورنده‌اى است كه اشيايى را كه پديد آورده از يكديگر ممتازند. و كلمه مصور به معناى كسى است كه پديد آورده‌هاى خود را طورى صورتگرى كرده باشد كه به يكديگر مشتبه نشوند. بنابر اين، كلمات سه‌گانه هر سه متضمن معناى ايجاد هستند، اما به اعتبارات مختلف كه بين آنها ترتيب هست، براى اين‌كه تصوير فرع اين است كه
خدای تعالی بخواهد موجودات را متمايز از يكديگر خلق كند، اين نيز فرع آن است كه اصلا بخواهد موجوداتى بيافريند.
اين واژه درباره خداوند از
اسماء حسنی به شمار مى‌رود، مى‌فرمايد:
«او خداوندى است آفريننده كه مخلوقات را بى‌كم و كاست و بدون شبيهى از قبل، ايجاد كرد، آفريدگارى كه به هر موجودى صورت خاصى بخشيد» (الْمُصَوِّرُ)
و سپس از آنجا كه اوصاف خداوند منحصر به اين اوصاف نيست، بلكه اوصافش همچون ذاتش بى‌پايان است، مى‌فرمايد: «براى او نام‌هاى نيک است»
(لَهُ الْأَسْمٰاءُ الْحُسْنىٰ) به اين ترتيب در مجموع آيات سه‌گانه
سوره حشر (۲۲ و ۲۳ و
۲۴) علاوه بر مسئله
توحید كه دوبار تكرار شده هفده وصف از اوصاف خدا آمده است به اين ترتيب:
عالم الغيب و الشّهاده،
رحمان،
رحیم،
ملک،
قدوس،
سلام،
مؤمن،
مهیمن،
عزیز،
جبار،
متکبر،
خالق،
بارئ،
مصوّر،
حکیم، داراى اسماء الحسنى، كسى كه همه موجودات عالم تسبيح او مى‌گويند.
كه با وصف توحيد او، مجموعا هيجده صفت مى‌شود (توجه داشته باشيد، توحيد دوبار و عزيز نيز دومرتبه ذكر شده است).
در آخرين
آيه (
آيه ۲۴) از مسئله خلقت و آن‌چه مربوط به آن است، مانند نظم‌بندى و صورت‌بندى و قدرت و حكمت بحث مى‌كند. قابل ذكر است كه در روايات اسلامى اهميّت فوق‌العاده‌اى به اين آيات داده شده است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مُصَوِّر»، ج۲، ص۶۴۳.
