مَشیِکَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَشیِکَ:
(وَ اقْصِدْ فِي مَشْيِكَ)مَشیِکَ: به‌طوری که قبل از این اشاره کردیم، «مشی» به معنی «راه رفتن و گام برداشتن» است.
در این
آیه لقمان به پسرش سفارش می‌کند و می‌گوید: «(پسرم) در راه رفتنت
اعتدال را رعایت کن»
درست است که راه رفتن مسالۀ ساده‌ای است، امّا همین مسالۀ ساده می‌تواند بیانگر حالات درونی و اخلاقی و احیاناً نشانۀ شخصیت انسان بوده باشد، چرا که در قبل هم اشاره کردیم روحیات و خلقیات انسان در لابلای همۀ اعمال او منعکس می‌شود و گاه یک عمل کوچک حاکی از یک روحیۀ ریشه‌دار است و از آنجا که
اسلام تمام ابعاد زندگی را مورد توجه قرار داده در این زمینه نیز چیزی را فروگذار نکرده است.
به موردی از کاربرد «مَشیِکَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ اقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَ اغْضُضْ مِن صَوْتِكَ إِنَّ أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ) (پسرم! در راه رفتن، اعتدال را رعايت كن؛ از صداى خود بكاه و هرگز فرياد مزن كه زشت‌ترين صداها صداى خران است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
كلمه قصد در هر چيز به معناى حد اعتدال در آن است، و كلمه
غض بطورى كه
راغب گفته به معناى نقصان در نگاه كردن و صدا كردن است، و بنا به گفته وى غض
صوت به معناى آهسته و كوتاه صدا كردن است، و معناى آيه اين است كه در راه رفتنت ميانه‌روى را پيش گير، و در صدايت كوتاه و ناقص آن را پيشه ساز، كه ناخوش‌ترين صوت‌ها صوت خران است، كه در نهايت بلندى است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مشیک»، ج۴، ص۳۰۵.
