• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مشی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَشْى (به فتح میم و سکون شین) از واژگان نهج البلاغه به معنای راه رفتن با اراده است.



مَشْى به معنای راه رفتن با اراده است: «الانتقال من مكان الى مكان بارادة» در راه رفتن معنوى نيز به كار رود، مواردى از آن در نهج البلاغه آمده است.


چنان‌كه حضرت علی (علیه‌السّلام) می‌فرمايد: «امْشِ بِدَائِكَ مَا مَشَى بِكَ» «با مرضت راه‌برو تا با تو راه مى‌رود» (شرح‌های حکمت: ) يعنى مادامى كه مرض قابل تحمل است در فكر دوا و دكتر مباش، تا بدن خودش آن را دفع بكند.
حضرت به معاویه مى‌نويسد: چه نيک مشابهت دارى به عموها و دایى‌هاى خودت كه شقاوت و آرزوى باطل به انكار محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وادارشان كرد: «فَصُرِعُوا مَصَارِعَهُمْ حَيْثُ عَلِمْتَ، لَمْ يَدْفَعُوا عَظِيماً، وَلَمْ يَمْنَعُوا حَرِيماً، بِوَقْعِ سُيُوف مَا خَلاَ مِنْهَا الْوَغَى، وَ لَمْ تُمَاشِهَا الْهُوَيْنَى» «وغى»: به معنی جنگ. «هوينا» مصّغر هونى، مؤنثّ اهون به معنى سست‌تر است. «لم تماشها» يعنى مماشات و مرافقت نكرد با آنها، معنى كلام چنين است «پس آن عموها و دایى‌هايت در قتل‌گاه خود كه مى‌دانى افتادند، نه كار بزرگى را دفع كردند و نه از حريمى دفاع نمودند، بلكه به خون غلطيدند با شمشيرهایى كه ميدان جنگ از آنها خالى نشد و سستى با آن‌ها را همراهى نكرد (سستى در آن‌ها پديدار نشد).» (شرح‌های نامه:)
حضرت می‌فرماید:«مَشْياً سُجُحاً» «رفتن آسان» (شرح‌های خطبه:) رجوع شود به «سجح»


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۷۹.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ص۳۹۳.    
۳. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۳۹، ص۵۳۳.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۷۳، حکمت ۲۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۵۶، حکمت ۲۶.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۲، حکمت ۲۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۷، حکمت ۲۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۲۶.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۲۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۲، ص۱۷۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۱۳۸.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۸، نامه ۶۴.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۶، نامه ۶۴.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۵، نامه ۶۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۱، نامه ۶۴.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۸.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۵۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۲۸۰.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۷۰.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۰.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۲۶، خطبه ۶۵.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۱۱۱، خطبه ۶۴.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۷، خطبه ۶۶.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۲۹، خطبه ۶۶.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۸۴.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۸۹.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۱۰۲.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۰۱.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۵، ص۱۷۴.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مشی»، ج۲، ص۹۷۹.    






جعبه ابزار