این اصطلاح مأخوذ از «زین» به معنای دفع است، چنانکه کلمهزیانیه از این ریشه به ملائکهایاطلاق شده که اهل دوزخ را به سوی آن سوق میدهند و میرانند.
فرمود: «سندع الزبانیه».
و چون معامله مزبور مبتنی بر تخمین و غالباً توأم با غبن میباشد، هر یک از متبایعین درصدد بر میآید که غبن را از خود دفع و دور کند.
و یا مغبون میخواهد معامله را فسخ کند و غابن میخواهد آن را امضاء نماید و به هر تقدیر با یکدیگر تدافع و مخاصمه دارند و بدین جهت آن را مزابنه گویند یعنی مدافعه.
حرمت مزابنه فی الجمله مورد اتفاق فریقین است و حدیث نبوی بر تحریم آن دلالت دارد.
بدین تعبیر: «نهی عن بیع المحاقلة و المزابنة... و المزابنة بیع التمر فی رؤس النخل بالتمر» أو «بیع الرطب بالتمر کیلا».