فتی (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَتَى (به فتح فاء و تاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای تازه
جوان است و در دختر جوان به صورت
فَتاة (به فتح فاء) به‌کار می‌رود. جمع فَتَى،
فِتْيان (به کسر فاء و سکون تاء) و
فِتْيه (به کسر فاء و سکون تاء) و جمع فَتاة،
فَتَيات (به فتح فاء و تاء) است.
مشتقات
فَتَى که در آیات
قرآن آمده عبارتند از:
فَتاها (به فتح فاء) به معنای غلامش،
لِفِتْيانِهِ (به کسر فاء و سکون تاء) به معنای غلامانش،
فِتْيَةٌ (به کسر فاء و سکون تاء) به معنای جوان‌هائى،
فَتَياتِكُمْ (به فتح فاء و تاء) به معنای كنيزانتان است.
فَتَى به معنای تازه جوان است و در دختر
فتاة گويند.
و به طور كنايه به
غلام و
کنیز (برده) گفته می‌شود.
جمع
فَتَى،
فِتْيان و
فِتْيه است.
جمع
فَتاة،
فَتَيات است.
به مواردی از
فَتَى که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
در
قرآن مجید به
حرّ و آزاد اطلاق شده است.
(قالُوا سَمِعْنا فَتًى يَذْكُرُهُمْ يُقالُ لَهُ إِبْراهِيمُ) «گفتند: جوانى
ابراهیم نام را شنيديم كه خدايان را به بدى ياد می‌كرد.»
در آيه
(وَ قالَ نِسْوَةٌ فِي الْمَدِينَةِ امْرَأَتُ الْعَزِيزِ تُراوِدُ فَتاها) مراد از فتى غلام است، يعنى: «زنانى در شهر گفتند:
زن عزیز مصر از غلامش كام می‌خواهد.»
مثل:
(وَ قالَ لِفِتْيانِهِ اجْعَلُوا بِضاعَتَهُمْ فِي رِحالِهِمْ) «به غلامانش گفت: سرمايه آن‌ها را در بارهايشان بگذاريد.»
و مثل:
(إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْناهُمْ هُدىً) «آن‌ها جوان‌هائى بودند كه به پروردگارشان
ایمان آوردند و بر هدايتشان افزوديم.»
(وَ لا تُكْرِهُوا فَتَياتِكُمْ عَلَى الْبِغاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّناً) «كنيزانتان را بر
زنا مجبور نكنيد، اگر
عفّت اختيار كنند.»
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "فتی"، ج۵، ص۱۵۱.
