• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَلیظ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَلیظ و غَلَظ (به فتح غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای شدید است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
غِلْظَه (به کسر غین) به معنای خشونت و سختی است.
مُغَالَظه (به ضم میم و فتح غین و لام) به معنای معاداة و دشمن داشتن.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به بعضی از فرمانداران و... از این واژه استفاده نموده است.



غَلَظ و غَلیظ به معنای سخت و شدید، غِلْظَه به معنای خشونت و سختی، مُغَالَظه به معنای معاداة و دشمن داشتن آمده است.


یکی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شر ذیل می باشد:

۲.۱ - غِلْظَةً - نامه ۱۹ (توصیه به فرمانداران)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به بعضی از فرمانداران نوشته است:
«أَمّا بَعْدُ، فَإِنَّ دَهاقينَ أهْلِ بَلَدِكَ شَكَوْا مِنْكَ غِلْظَةً وَ قَسْوَةً، وَ احْتِقاراً وَ جَفْوَةً.»
«امّا بعد! دهقانان محلّ فرمانداريت از خشونت، قساوت، تحقیر و سنگ‌دلى تو شکایت آورده‌اند.»
که در «حقر» گذشت.



این ماده چند بار در «نهجالبلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۶.    
۲. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۲۸۸.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۵۸.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۰۴، نامه ۱۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص، نامه ۱۹.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۶، نامه ۱۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۶.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۲۴۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۲۸.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۱۳۷.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۲، خطبه ۳.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۳۴، خطبه ۲۱۹.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۳۴، خطبه ۱۵۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غلظ»، ج۲، ص۷۸۶.    






جعبه ابزار