• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عصر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: عصر (مفردات‌قرآن)، إِعْصار (لغات‌قرآن)، عصر (مفردات‌نهج‌البلاغه)، عصر (مقالات مرتبط).
دیگر کاربردها: عصر (ابهام‌زدایی).


عصر در سه معنا به کار رفته‌است: فاصله زمانی بین زوال خورشید تا غروب آن؛بخش پایانی روز و فشردن.


عصر به زمان بین زوال خورشید تا غروب آن و نیز بر آخر روز اطلاق شده‌است.
[۱] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۴، ص۵۷۵، واژه «عصر».    
[۲] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۵، ص۶۰، واژه «عشا».    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص۴۰۶-۴۰۷، واژه «عصر».    
[۴] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۲۹۲، واژه «عشا».    
مراد فقها از عصر در نماز عصر ، زمان پس از زوال خورشید است.

از آن در باب‌های طهارت ، صلات ، صوم ، حج و نکاح سخن گفته‌اند.

۲.۱ - طهارت

به قول مشهور، وقت غسل جمعه تا زوال خورشید روز جمعه است.
[۵] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۵، ص۷-۸.    

گروهی گفته‌اند:کسی که پیش از زوال غسل نکرده، احتیاط آن است که پس از زوال تا عصر (آخر روز) بدون نیّت ادا و قضا، غسل کند.
[۶] طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۳.    
[۷] توضیح المسائل مراجع، ج۱،ص۳۵۹.    

زیارت اهل قبور در عصر پنج شنبه ، مستحب است.
[۸] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۴، ص۱۷۰.    
[۹] نراقی، احمد، مستند الشیعة، ج۳، ص۳۲۰.    


۲.۲ - صلات

با زوال خورشید (زوال) وقت نماز ظهر و عصر فرا می‌رسد؛ لیکن از اول وقت به اندازه خواندن نماز ظهر اختصاص به نماز ظهر و از آخر وقت به مقدار خواندن نماز عصر، اختصاص به نماز عصر دارد.
مدت باقی مانده، مشترک میان نماز ظهر و عصر است.
[۱۰] نراقی، احمد، مستند الشیعة، ج۴، ص۲۲.    

به قول مشهور، وقت فضیلت نماز عصر از زمان رسیدن سایه شاخص به اندازه آن تا زمان دو برابر شدن آن، امتداد دارد
[۱۱] طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۵۱.    
[۱۲] خویی، ابوالقاسم، التنقیح (الصلاة)، ج۱، ص۲۰۷.
.
خوابیدن در عصر کراهت دارد.
[۱۳] حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۶، ص۵۰۳.    


۲.۳ - صوم

در این‌که وقت نیّت روزه مستحب تا زوال است یا تا بعد از عصر (قبل از غروب) امتداد دارد، اختلاف است.
[۱۴] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۶، ص۱۹۵-۱۹۸.    

مستحب است انسان در روز عاشورا تا عصر، بدون قصد روزه از خوردن و آشامیدن بپرهیزد و بعد از عصر چیزی بخورد
[۱۵] منتهی المطلب، ج۹، ص۳۸۰.
[۱۶] محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۳، ص۸۶.    
.

۲.۴ - حج

زیارت امام حسن مجتبی علیه السّلام در عصر روز جمعه مستحب مؤکد است.
[۱۷] حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۴۰۸.    


۲.۵ - نکاح

آمیزش با همسر در عصر جمعه مستحب است.
[۱۸] طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۵، ص۴۸۳.    


۱. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۴، ص۵۷۵، واژه «عصر».    
۲. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۵، ص۶۰، واژه «عشا».    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص۴۰۶-۴۰۷، واژه «عصر».    
۴. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۲۹۲، واژه «عشا».    
۵. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۵، ص۷-۸.    
۶. ↑ طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۳.    
۷. ↑ توضیح المسائل مراجع، ج۱،ص۳۵۹.    
۸. ↑ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۴، ص۱۷۰.    
۹. ↑ نراقی، احمد، مستند الشیعة، ج۳، ص۳۲۰.    
۱۰. ↑ نراقی، احمد، مستند الشیعة، ج۴، ص۲۲.    
۱۱. ↑ طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۵۱.    
۱۲. ↑ خویی، ابوالقاسم، التنقیح (الصلاة)، ج۱، ص۲۰۷.
۱۳. ↑ حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۶، ص۵۰۳.    
۱۴. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۶، ص۱۹۵-۱۹۸.    
۱۵. ↑ منتهی المطلب، ج۹، ص۳۸۰.
۱۶. ↑ محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۳، ص۸۶.    
۱۷. ↑ حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۴۰۸.    
۱۸. ↑ طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۵، ص۴۸۳.    


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۳۸۹.    




جعبه ابزار