طَبَقاً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طَبَقاً:(لَتَرْكَبُنَّ طَبَقًا عَن طَبَقٍ) «طَبَقاً» (به فتح طاء و باء) به معنای
حال است. این واژه به معنای گردیدن از حالی به
حال دیگر و نیز به معنى منازلى است كه
انسان در سير صعودى خود طى مى‌كند.
خداوند در آيات اين
سوره سوگند مى‌خورد كه همه شما دائما از حالى به
حال ديگر
منتقل مى‌شويد.
(لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ) اشاره به
حالات و دگرگونی‌هايى است كه پشت سر هم در
عالم آفرينش رخ مى‌دهد،
خورشید سر در نقاب فرومى‌برد،
شفق كه بقاياى
نور آن است ظاهر مى‌شود، موجودات زنده بسرعت به لانه‌هاى خود بازمى‌گردند،
ماه در صورت بدر كامل طلوع مى‌كند و اين سوگندها را مقدمه‌اى قرار مى‌دهد براى جمله فوق كه بيان‌گر
حالات مختلفى است كه انسان در مسير زندگى خود يكى پس از ديگرى پيدا مى‌كند.
به موردی از کاربرد «طَبَقاً» در قرآن، اشاره می‌شود:
(لَتَرْكَبُنَّ طَبَقًا عَن طَبَقٍ) «كه همه شما پيوسته از حالى به
حال ديگر
منتقل مى‌شويد تا به
کمال برسيد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند: اين آيه جواب همه سوگندهاى قبلى است، و خطاب در آن به مردم است.
کلمه طبق به معناى چيزى و يا حالى است كه مطابق چيز ديگر و يا
حال ديگر باشد، چه اين‌كه يكى بالاى ديگرى قرار بگيرد و چه نگيرد، (بلكه پهلوى هم باشند) و به هر
حال منظور مراحل زندگى است كه انسان آن را در تلاشش به سوى پروردگارش طى مى‌كند، مرحله زندگى
دنیا و سپس مرحله
مرگ و آن‌گاه مرحله
حیات برزخى، (و سپس مرگ در
برزخ و هنگام دميدن
صور) و در آخر انتقال به زندگى
آخرت و
حساب و
جزا.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «طبق»، ج۳، ص ۶.
