• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَخْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَخْر (به فتح صاد و سکون خاء) از واژگان قرآن کریم به معنای سنگ سخت است.
این لفظ سه بار در قرآن کریم به کار رفته است.



صَخْر به معنای سنگ سخت است.
در اقرب الموارد بزرگی را نیز قید می‌کند.
واحد آن صخره است‌.


به مواردی از صَخْر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - الصَّخْرَ (آیه ۹ سوره فجر)

(وَ ثَمُودَ الَّذِینَ جابُوا الصَّخْرَ بِالْواد)
«قوم ثمود که سنگ‌ها را در وادی بریدند و تراشیدند»
مثل‌ (وَ کانُوا یَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبالِ بُیُوتاً آمِنِینَ) (در دل كوه‌ها خانه‌هايى مى‌تراشيدند كه در آن در امنيت بودند.)


۲.۲ - الصَّخْرَةِ (آیه ۶۳ سوره کهف)

(اَ رَاَیْتَ اِذْ اَوَیْنا اِلَی‌ الصَّخْرَةِ فَاِنِّی نَسِیتُ الْحُوتَ)
(به خاطر دارى هنگامى كه ما براى استراحت به كنار آن صخره پناه برديم، من در آن‌جا فراموش كردم جريان ماهى را بازگو كنم.)
مراد از الصخره سنگ معهود است. ایضا آن در آیه ۱۶ سوره لقمان آمده است.


۲.۳ - صَخْرَةٍ (آیه ۱۶ سوره لقمان)

(يَا بُنَيَّ إِنَّهَا إِن تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ فَتَكُن فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ)
(پسرم! اگر به اندازه سنگينى دانه خردلى كار نيک يا بد باشد، و در دل سنگى يا در گوشه‌اى از آسمان‌ها و زمین قرار گيرد.)


این لفظ فقط در سه مورد فوق در قرآن به کار رفته است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۱۱.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۷۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۶۲.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۱۸۳.    
۵. جوهری، ابونصر، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیه، ج۲، ص۷۰۹.    
۶. فجر/سوره۸۹، آیه۹.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۷۰.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۸۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۷۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۳۵۱.    
۱۱. حجر/سوره۱۵، آیه۸۲.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۶.    
۱۳. کهف/سوره۱۸، آیه۶۳.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۱.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۴۷۲.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۴۰.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۹۶.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۳۶۳.    
۱۹. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۶.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۲.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۲۴.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۱۷.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۱۸۲.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۸۶.    
۲۵. فجر/سوره۸۹، آیه۹.    
۲۶. کهف/سوره۱۸، آیه۶۳.    
۲۷. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صخر»، ج۴، ص۱۱۱.    






جعبه ابزار