شَفَق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَفَق (به فتح شین و فاء) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای
مغرب پس از
غروب آفتاب است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
حضرت موسی (علیه‌السّلام) از این واژه استفاده نموده است.
شَفَق (مانند
شرف) به معنای سرخی مغرب پس از غروب آفتاب آمده است.
واژه اشفاق
خوف از وقوع مکروه با احتمال
عدم وقوع است.
«اشفق منه: خاف» و شفق به معنی
حریص بودن نیز آمده که توأم با مهربانی است و
شفقّت از آن می‌باشد.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حضرت موسی (علیه‌السّلام) که از
سحر ساحران ترسیده فرموده است:
«لَمْ يوجِسْ موسَى عليه السلام خيفَةً عَلَى نَفْسِهِ بَلْ أَشْفَقَ مِنْ غَلَبَةِ الْجُهّالِ.» «
موسی چون
سحر ساحران را ديد، براى
جان خود نترسيد، بلكه ترسيد كه نادان‌ها به اشتباه افتند و غلبه پيدا كنند.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
حکمت ۲۷ فرموده است:
«فَمَنِ اشْتَاقَ إِلَی اَلْجَنَّهِ سَلاَ عَنِ الشَّهَوَاتِ وَ مَنْ أَشْفَقَ مِنَ اَلنَّارِ اجْتَنَبَ الْمُحَرَّمَاتِ.» «كسى كه مشتاق
بهشت باشد از شهوات و تمايلات سركش بركنار مى‌رود و آن كس كه از آتش
جهنّم بیم‌ناک باشد از محرّمات دورى مى‌گزيند.»
(«سلا» به معناى فراموش كردن چيزى است.)
این ماده بیست مورد با معانی مختلف در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شفق»، ج۲، ص۶۰۵.
