• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَراب (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَراب (به فتح سین) از واژگان قرآن کریم به معنای شى‌ء بى حقيقت و چيز كاذب است.
این واژه دو بار در آیات قرآن به کار رفته است.



سَراب به معنای شى‌ء بى حقيقت و چيز كاذب است.
اهل لغت گويند: زمین شوره‌زار كه در آفتاب می‌درخشد و از دور به آب مى‌ماند.
راغب گويد: آن است كه در بیابان می‌درخشد ... و سراب در بى حقيقت بودن مثل شراب است در آنچه حقيقت دارد.
طبرسی فرموده: سراب شعاعى است كه در وقت ظهر آب جارى به نظر می‌آيد. و چون در نظر بيننده مثل آب، جارى می‌شود لذا سراب گفته شده.
راغب علت تسميه را مرور در نظر انسان دانسته است.


به مواردی از سَراب که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - كَسَرابٍ‌ (آیه ۳۹ سوره نور)

(وَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمالُهُمْ‌ كَسَرابٍ‌ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ ماءً ...)
«آنان كه کافر شدند اعمالشان مانند سرابى است در بيابانى كه تشنه آن را آب پندارد.»


۲.۲ - سَراباً (آیه ۲۰ سوره نبأ)

(وَ سُيِّرَتِ الْجِبالُ فَكانَتْ‌ سَراباً)
(و كوه‌ها به حركت درمى‌آيد و متلاشى مى‌شود و به صورت سرابى خواهد شد.)
از اين آيه به دست می‌آيد كه روز قیامت كوه‌ها در نظر بيننده كوه‌اند ولى اگر به نزديک آن‌ها رود مى‌بيند غباراند كه کوه مى‌نمايند كه به حكم‌ (وَ تَكُونُ الْجِبالُ كَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ‌) ريز ريز شده و بصورت پشم رنگين حلّاجى شده در آمده‌اند.



اين كلمه فقط دو بار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۴۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۰۵.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۸۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۰۵.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۲۲۹.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۰۵.    
۷. نور/سوره۲۴، آیه۳۹.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۱۸۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۳۰.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۱۴۷.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۲۹.    
۱۲. نباء/سوره۷۸، آیه۲۰.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۲.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۶۹.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۶۶.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۳۷.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۴۲.    
۱۸. قارعه/سوره۱۰۱، آیه۵.    
۱۹. نور/سوره۲۴، آیه۳۹.    
۲۰. نباء/سوره۷۸، آیه۲۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سراب»، ج۳، ص۲۴۸.    






جعبه ابزار