زیارت رجبیه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زیارت رَجَبیّه از جمله
زیارات مأثور و مشهور است که بر
استحباب خواندن آن در
ماه رجب در مشاهد مشرفه تأکید شده است. به گفته
شیخ طوسی، این
زیارت از ناحیه
حضرت ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) صادر شده است.
شیخ روایت کرده از جناب
ابوالقاسم حسین بن روح (رضی‌الله‌عنه) که نایب خاص حضرت صاحب الامر (علیه‌السّلام) است که فرمود:
زیارت کن در هر مشهدی که باشی از مشاهد مشرفه در ماه رجب به این
زیارت، می‌گویی چون داخل شدی:
«اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی اَشْهَدَنَا مَشْهَدَ اَوْلِیَائِهِ فِی رَجَبٍ وَ اَوْجَبَ عَلَیْنَا مِنْ حَقِّهِمْ مَا قَدْ وَجَبَ وَ صَلَّی اَللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ اَلْمُنْتَجَبِ وَ عَلَی اَوْصِیَائِهِ اَلْحُجُبِ اَللَّهُمَّ فَکَمَا اَشْهَدْتَنَا مَشْهَدَهُمْ [مَشَاهِدَهُمْ] فَاَنْجِزْ لَنَا مَوْعِدَهُمْ وَ اَوْرِدْنَا مَوْرِدَهُمْ غَیْرَ مُحَلَّئِینَ عَنْ وِرْدٍ فِی دَارِ اَلْمُقَامَةِ وَ اَلْخُلْدِ وَ اَلسَّلاَمُ عَلَیْکُمْ اِنِّی [قَدْ] قَصَدْتُکُمْ وَ اِعْتَمَدْتُکُمْ بِمَسْاَلَتِی وَ حَاجَتِی وَ هِیَ فَکَاکُ رَقَبَتِی مِنَ اَلنَّارِ وَ اَلْمَقَرُّ مَعَکُمْ فِی دَارِ اَلْقَرَارِ مَعَ شِیعَتِکُمُ اَلْاَبْرَارِ وَ اَلسَّلاَمُ عَلَیْکُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَی اَلدَّارِ اَنَا سَائِلُکُمْ وَ آمِلُکُمْ فِیمَا اِلَیْکُمُ اَلتَّفْوِیضُ وَ عَلَیْکُمُ اَلتَّعْوِیضُ فَبِکُمْ یُجْبَرُ اَلْمَهِیضُ وَ یُشْفَی اَلْمَرِیضُ وَ مَا تَزْدَادُ اَلْاَرْحَامُ وَ مَا تَغِیضُ اِنِّی بِسِرِّکُمْ مُؤْمِنٌ [مُؤَمِّمٌ] وَ لِقَوْلِکُمْ مُسَلِّمٌ وَ عَلَی اَللَّهِ بِکُمْ مُقْسِمٌ فِی رَجْعِی بِحَوَائِجِی وَ قَضَائِهَا وَ اِمْضَائِهَا وَ اِنْجَاحِهَا وَ اِبْرَاحِهَا [اِیزَاحِهَا] وَ بِشُئُونِی لَدَیْکُمْ وَ صَلاَحِهَا وَ اَلسَّلاَمُ عَلَیْکُمْ سَلاَمَ مُوَدِّعٍ وَ لَکُمْ حَوَائِجَهُ مُودِعٍ [مُودِعٌ] یَسْاَلُ اَللَّهَ اِلَیْکُمُ اَلْمَرْجِعَ وَ سَعْیَهُ [سَعْیُهُ] اِلَیْکُمْ غَیْرَ [غَیْرُ] مُنْقَطِعٍ وَ اَنْ یَرْجِعَنِی مِنْ حَضْرَتِکُمْ خَیْرَ مَرْجِعٍ اِلَی جَنَابٍ مُمْرِعٍ وَ خَفْضِ عَیْشٍ مُوَسَّعٍ وَ دَعَةٍ وَ مَهَلٍ اِلَی حِینِ [خَیْرِ] اَلْاَجَلِ وَ خَیْرِ مَصِیرٍ وَ مَحَلٍّ فِی اَلنَّعِیمِ اَلْاَزَلِ وَ اَلْعَیْشِ اَلْمُقْتَبَلِ وَ دَوَامِ اَلْاُکُلِ وَ شُرْبِ اَلرَّحِیقِ وَ اَلسَّلْسَلِ [اَلسَّلْسَبِیلِ] وَ عَلٍّ وَ نَهَلٍ لاَ سَاَمَ مِنْهُ وَ لاَ مَلَلَ وَ رَحْمَةُ اَللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ وَ تَحِیَّاتُهُ عَلَیْکُمْ حَتَّی اَلْعَوْدِ اِلَی حَضْرَتِکُمْ وَ اَلْفَوْزِ فِی کَرَّتِکُمْ وَ اَلْحَشْرِ فِی زُمْرَتِکُمْ وَ رَحْمَةُ اَللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ عَلَیْکُمْ وَ صَلَوَاتُهُ وَ تَحِیَّاتُهُ وَ هُوَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ اَلْوَکِیلُ.»
قدیمی‌ترین منابعی که به دعا اشاره کرده،
مصباح المتهجد اثر شیخ طوسی(متوفای ۴۶۰ق) است
و پس از آن
المزار اثر محمد بن جعفر مشهدی(متوفای ۶۱۰) روایت کرده است.
دیگر منابع هم به نقل از این دو کتاب نقل کرده‌اند که برخی از آنها عبارتند از:
اقبال الاعمال سید بن طاووس،
بحارالانوار مجلسی،
و
مفاتیح الجنان اثر محدث قمی.
ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی که
نایب خاص صاحب الامر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) است این
زیارت را روایت کرده است. شیخ طوسی می‌گوید:
ابن عیاش از خیر بن عبدالله و او از حسین بن روح روایت کرده است... ابن المشهدی هم در سند دعا، این سه نفر را ذکر کرده‌اند.
دیگر کتب روایی و ادعیه هم به مصادر اصلی و سند آنها اشاره کرده‌اند.
به دلیل اهمیت این
زیارت از حیث سند و مضامین، بسیاری از بزرگان، بر
زیارت رجبیه شرحی نگاشته‌اند که عبارتند از:
•
شرح زیارت رجب اثر قاضی بن کاشف‌الدین
محمد اردکانی یزدی (متوفای
۱۰۷۵ق)؛
• علامه مجلسی در بحار که بعض عبارات را شرح کرده است؛
•
شرح زیارت رجبیه اثر میرزا
محمد بن محمد رضا سنابادی مشهدی (ق۱۱ و ۱۲)؛
•
شرح دعای رجب اثر حمید بن محمدحسین موسوی؛
•
ترجمة عدیم الادب فی دعاء شهر رجب اثر عبد علی (زنده در
۱۲۷۱ق)؛
•
شرح زیارت رجبیه اثر محمد بن مقیم بار فروشی (متوفای
۱۲۸۱ق)؛
•
رجبیه اثر محمد مهدی قزوینی (متوفای [[[[۱۱۲۹ق]]]])؛
•
شرح دعای رجبیه اثر محمد کریم خان بن ابراهیم کرمانی شیخی (متوفای
۱۲۸۸ق)؛
•
الرسالة الرجبیة اثر محمد بن حسین تنکابنی (متوفای ۱۳۰۲ق)؛
•
شرح دعای رجبیه اثر محمدباقر بن محمد جعفر بن همدانی (متوفتی
۱۳۳۳ق)؛
•
زیارت رجبیه که نام مؤلف آن مجهول است؛
•
شرح دعاء الرجب که نام مؤلف آن مجهول است.
شرح زیارت رجبیه
• طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعة، ۱۴۱۱ ق.
• قمی، عباس، مفاتیح الجنان، اسوه، قم. بی‌تا.
• ابن طاووس، علی بن موسی؛ الإقبال بالأعمال الحسنة، مکتب الإعلام الإسلامی، ۱۴۱۶ق.
• مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، قیوم، ۱۴۱۹ ق.
• مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ ه.
• احمدی جلفایی، حمید، شرح
زیارت رجبیه - محمد بن مقیم بارفروشی مازندرانی، میراث حدیث شیعه، ۱۳۸۹ - شماره ۲۱.
•
ویکی شیعه با تلخیص و ویرایش
