جود (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جُود (به ضم جیم) از
واژگان قرآن کریم به معنای بخشش و
کرم بوده و در
قرآن کریم از مشتقات آن
جُودی (به فتح جیم و تشدید یاء) به معنای
کوهی که
کشتی نوح بر آن نشست و
جِیاد (به کسر جیم) جمع جواد به معنای اسب اصیل به کار رفته است.
جُود به معنای بخشش است.
این واژه به دو صورت در قرآن کریم بکار رفته است:
(وَ قُضِیَ الْاَمْرُ وَ اسْتَوَتْ عَلَی الْجُودِیِ) «کار تمام شد و کشتی بر جودیّ مستقر گردید.»
جودیّ نام
کوهی است که کشتی نوح بر آن نشست.
آقای
صدر بلاغی در
فرهنگ قصص قرآن میگوید: جودی
کوهی است در نزدیکی
موصل که با
کوههای
ارمنستان پیوسته است و اکراد در جوار آن زندگی میکنند و از این جهت اکراد آن را به لغت خود «کاردو» یا «جاردو» مینامند و یونانیان آن را تحریف کرده «جوردی» نامیدهاند و پس از آنکه به لغت عربی وارد شده معرّب آن «جودی» شده است.
کوه جودی دارای دو
قلّه است که
اصطخری آن را «حرت و حویرت» نامیده ارتفاع
قلّه اوّل ۱۷۲۶۰ قدم و ارتفاع
قلّه دوّم ۱۶۲۷۰ قدم از سطح دریاست.
هاکس در
قاموس کتاب مقدّس آن را
کوه معروف اراراط دانسته است. ولی صاحب فرهنگ فوق میگوید: این خطاست... و
کوه اراراط در «
دشت رس» در شرق ارمنستان است (به اختصار).
در
فرهنگ عمید مینویسد: جودی را بعضی
آرارات و بعضی غیر آرارات دانستهاند.
نگارنده گوید: به هر حال معلوم نیست که جودی همان
کوه آرارات بوده باشد که بین
روسیّه و
ترکیه و
ایران واقع است ولی در
تورات آرارط آمده است.
(اِذْ عُرِضَ عَلَیْهِ بِالْعَشِیِّ الصَّافِناتُ الْجِیادُ) «آنگاه که وقت غروب اسبان با نشاط و تیز رو به او عرضه شدند.»
صافنه اسبی است که بر سه پا ایستد و گوشه پای چهارم را به زمین گذارد.
جیاد جمع جیّد یا جواد به معنی اسب اصیل و تندرو است.
مجمع البیان آن را جمع جواد
و
قاموس جمع جیّد گفته است
و در مجمع علّت این تسمیه را تندروی آن دانسته که گوئی راه رفتن را
بذل میکند.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "جود"، ج۲، ص۸۷-۸۸.