• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تَلَکّوء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





تَلَكّوء (به فتح تاء و لام و تشدید کاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای توقف، عذر آوردن و تأخیر کردن است. از این واژه فقط دوبار در نهج البلاغه آمده است.



تَلَكّوء (مثل تصرّف) به معنای توقف، عذر آوردن و تأخير كردن است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره آسمان‌ها فرموده: «دَعَاهُنَّ فَأَجَبْنَ طَائِعَات مُذْعِنَات، غَيْرَ مُتَلَكِّئَات وَ لاَ مُبْطِئَات.» «خداوند آسمان‌ها را خواند، آنها فرمان خدا را از روى رغبت و اذعان اجابت كردند بى‌آنكه توافق كنند و يا تأخير نمايند.» (شرح‌های خطبه: ) در قرآن مجید آمده:(ثُمَّ اسْتَوى‌ إِلَى السَّماءِ وَ هِيَ دُخانٌ فَقالَ لَها وَ لِلْأَرْضِ) (سپس به آفرينش آسمان پرداخت، در حالى كه به صورت دود بود؛ به آن و به زمین دستور داد.)
و درباره خلقت اشياء فرموده: «فَتَمَّ خَلْقُهُ بِأَمْرِهِ، وَ أَذْعَنَ لِطَاعَتِهِ، وَ أَجَابَ إِلى دَعْوَتِهِ، لَم يَعْتَرِضْ دُونَهُ رَيْثُ الْمُبْطِىءِ، وَ لاَ أَنَاةُ الْمُتَلَكِّىءِ.» يعنى «در پيروى از امر خلقت نه تثاقل و سنگينى تأخيركننده پيش آمد و نه تعلّل‌كننده به وجود آمد بلكه اشياء همه از فرمان حق پيروى كردند.» (شرح‌های خطبه: )


از این ماده فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۴۸.    
۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه۱۸۲.    
۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۲۵، خطبه۱۷۰.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۱، خطبه۱۸۲.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۳، خطبه۱۸۲.    
۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹۹.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۴.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۵.    
۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۰۷.    
۱۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۸۳.    
۱۱. فصلت/سوره۴۱، آیه۱۱.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۷۷.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۶۵.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۵۵۳.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۸.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۲۱.    
۱۷. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۸۶، خطبه۹۰.    
۱۸. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۶۴، خطبه۸۹.    
۱۹. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۷، خطبه۹۱.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۳، خطبه۹۱.    
۲۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۲۲.    
۲۲. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۲۵.    
۲۳. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۷۳.    
۲۴. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۳۱.    
۲۵. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۱۶.    
۲۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه۱۸۲.    
۲۷. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۸۶، خطبه۹۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لکأ»، ج۲، ص۹۴۸.    






جعبه ابزار