• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اَحاطَ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





اَحاطَ: (أَحاطَ بِهِمْ سُرادِقُها)
در اصل از مادّه «حوط» به معنى «نگهدارى و مراقبت» است، لذا به «ديوار» كه مكان مخصوصى را فرامى‌گيرد «حائط» گفته شده و كلمه «احتیاط» نيز از همين ماده است. بنابراين «احاطة» به معنى «دور و اطراف چيزى را فراگرفتن» است، زيرا معنى «نگهدارى و در ميان گرفتن» در آن افتاده است.



به موردی از کاربرد اَحاطَ در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - اَحاطَ (آیه ۲۹ سوره کهف)

(وَ قُلِ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ فَمَن شاء فَلْيُؤْمِن وَ مَن شاء فَلْيَكْفُرْ إنّا أَعْتَدْنا لِلظّالِمينَ نارًا أَحاطَ بِهِمْ سُرادِقُها وَ إِن يَسْتَغيثُوا يُغاثُوا بِماء كَالْمُهْلِ يَشْوي الْوُجُوهَ بِئْسَ الشَّرابُ وَ ساءتْ مُرْتَفَقًا)
«بگو: حق از سوى پروردگارتان براى شما آمده است، هركس مى‌خواهد ایمان بياورد و اين حقیقت را پذيرا شود، و هر كس مى‌خواهد کافر گردد. ما براى ستمکاران آتشى آماده كرده‌ايم كه سرا پرده‌اش آنان را از هر سو احاطه كرده است. و اگر تقاضاى آب كنند، آبى براى آنان مى‌آورند كه همچون فلز گداخته صورتها را بريان مى‌كند. چه نوشيدنى بدى، و چه اجتماع ناپسندى»

۱.۲ - اَحاطَ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:
جمله‌ (إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمِينَ ناراً) در مقام تعليل مختار بودن ايشان در ايمان و كفر است كه قبلا آن را به صورت تهديد بيان نمود. و معنايش اين است كه: اگر ما تو را نهى كرديم از اينكه به حال كفار تاسف بخورى و به تو دستور داديم كه به تبلیغ اكتفاء كن و به همين كه بگويى‌ (الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ) قناعت كن، و اصرار و التماس مكن، براى اين بود كه ما براى دعوت تو پيامد و آثارى تهيه ديده‌ايم، آثارى براى كسانى كه دعوتت را قبول كنند، و آثارى براى كسانى كه آن را رد نمايند. و همان آثار كافى است كه آنان را از كفر باز بدارد، و محرک اينان به سوى ايمانشان باشد، و ديگر بيش از اين هم لازم نيست‌.

۱. کهف/سوره ۱۸، آیه ۲۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج ۱، ص ۲۶۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۴۳.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج ۱۲،ص ۴۱۷.    
۵. کهف/سوره ۱۸، آیه ۲۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص ۲۹۷.    
۷. کهف/سوره ۱۸، آیه ۲۹.    
۸. کهف/سوره ۱۸، آیه ۲۹.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج ۱۳، ص ۴۲۰.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج ۱۳، ص ۳۰۴.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج ۱۵، ص ۵۳.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج ۶، ص ۷۱۹.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اَحاطَ»، ص ۶۱۵.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره یوسف | لغات قرآن




جعبه ابزار