• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَحَقّ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مرجع: أَحَقّ (لغات‌قرآن)
مقالات مرتبط: حق (مفردات‌قرآن)، حق (مفردات‌نهج‌البلاغه)، حق.


اَحَقّ: (اَحَقُّ اَنْ تَقُومَ فِیهِ)
[۱] توبه/سوره۹، آیه۱۰۸.    

«اَحَقّ» از مادّه‌ «حق» (شایسته‌تر)، گر چه‌ «افعل التفضیل» است،
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۴۶.    
ولی در اینجا به معنای مقایسه دو چیز در شایستگی نیامده است؛ بلکه‌ «شایسته» و «ناشایسته» ‌ای را مقایسه می‌کند، و این در آیات قرآن، احادیث و سخنان روزمره نمونه‌های زیادی دارد.
[۳] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۸، ص۱۷۹.    



(لاَ تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ)
[۴] توبه/سوره۹، آیه۱۰۸.    
(هرگز در آن مسجد به عبادت نايست! مسجدى كه از روز نخست برپايه تقوا بنا شده، شايسته‌تر است كه در آن به عبادت بايستى؛ در آن، مردانى هستند كه دوست مى‌دارند پاكيزه باشند؛ و خداوند پاكيزگان را دوست دارد).
[۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۰۴.    

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: ابتداء نهى مى‌كند رسول خود را از اينكه در آن مسجد به نماز بايستد، و سپس مسجد قبا را اسم برده، بعد از مدح و ثناى آن مسجد، نماز خواندن در آنجا را ترجيح داده و فرموده: هر آينه، آن مسجدى كه از روز اول بر اساس تقوا باشد سزاوارتر است به اينكه در آن به نماز بايستى و با اين بيان به مدح نیت بانيان آن از نخستين روز پرداخته، و بدان جهت نماز گزاردن در آن را بر نماز در مسجد ضرار ترجيح داده است.
هر چند در جمله بالا نفرموده: متعينا بايد در مسجد قبا نماز بخوانى، بلكه فرموده: آنجا بخوانى سزاوارتر است ليكن همين كه نهی كرد از اينكه در مسجد ضرار نماز بخواند قهرا نماز در مسجد قبا را متعين كرده است و جمله‌ (فِيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا) بيان علت رجحان است، و جمله‌ (وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ) متمم آن تعلیل است، و همين تعليل دليل بر اين است كه مقصود از مسجد نامبرده در آیه، مسجد قبا است، نه مسجد النبی و يا غير آن؛ و معناى آيه اين است كه: تا ابد در مسجد ضرار براى نماز نايست، كه من سوگند مى‌خورم مسجد قبا كه بر اساس تقوا و پرهيز از خدا از روز اول بنا نهاده شده، سزاوارتر است به‌ اينكه در آن به نماز بايستى، زيرا در آن مسجد رجالى هستند كه دوست مى‌دارند خود را از گناهان پاك سازند يا از پليدي‌ها و آلودگى‌ها طاهر نمايند، و خداوند كسانى را كه در صدد پاك كردن خود باشند دوست مى‌دارد، و تو بايد در ميان چنين مردمى به نماز بايستى.
[۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۵۳۱.    
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۹۰.    
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
[۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۲۱۳.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۱۰.    
)

۱. ↑ توبه/سوره۹، آیه۱۰۸.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۴۶.    
۳. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۸، ص۱۷۹.    
۴. ↑ توبه/سوره۹، آیه۱۰۸.    
۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۰۴.    
۶. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۵۳۱.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۹۰.    
۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۲۱۳.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۱۰.    


• مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَحَقّ»، ص۲۸.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره توبه | لغات قرآن
جعبه ابزار