• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یُوزَعُونَ‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یُوزَعُونَ: (وَالطَّیْرِ فَهُمْ یُوزَعُونَ)
«یُوزَعُونَ» از مادّه‌ «وَزْع» (بر وزن جمع) به معنای بازداشتن است، این تعبیر، هر گاه در مورد لشکر به کار رود، به این معناست که اول لشکر را نگاه دارند تا آخر لشکر به آن ملحق گردد و از پراکندگی و تشتت آنها جلوگیری شود. واژه‌ «وزع» به معنای حرص و علاقه شدید به چیزی نیز آمده است که انسان را از امور دیگر بازمی‌دارد. از این تعبیر استفاده می‌شود: لشکریان سلیمان (علیه السلام)، هم بسیار زیاد بودند و هم تحت نظام خاص.





۱.۱ - آیه ۱۷ سوره نمل

(وَحُشِرَ لِسُلَيْمَانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ وَالطَّيْرِ فَهُمْ يُوزَعُونَ) (لشكريان سليمان، از جنّ وانس و پرندگان، نزد او گردآورى شدند، آنها آن قدر زياد بودند كه بايد توقّف مى‌كردند تا به هم ملحق شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه حشر به معناى جمع كردن مردم و فرستادنشان به دنبال كار است، اما فرستادن به زور و جبر، و كلمه يوزعون از ماده وزع به معناى منع است و يا به قول بعضى‌ ديگر، به معناى حبس مى‌باشد و معناى آیه به طورى كه گفته‌اند: اين است كه براى سليمان لشكرش جمع شد، لشكرها كه از جن و انس و طير بودند و از اينكه متفرق شوند يا در هم مخلوط گردند جلوگيرى مى‌شدند، بلكه هر يك در جاى خود نگهدارى مى‌شدند. از آيه شريفه بر مى‌آيد كه گويا سليمان (علیه‌السلام) لشكرهايى از جن و طير داشته، كه مانند لشكريان انسى او با او حركت مى‌كردند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۸۳ سوره نمل

(وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ) (ه خاطر آور روزى را كه ما از هر امّتى، گروهى را از كسانى كه آيات ما را تكذيب مى‌كردند محشور مى‌كنيم؛ و آنها را نگه مى‌داريم تا به يكديگر ملحق شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه فوج - بطورى كه راغب گفته- به معناى جماعتى است كه به سرعت عبور كنند و كلمه يوزعون ، مضارع از ايزاع است كه به معناى نگاه داشتن و جلوگيرى از حركت آنان است، به طورى كه اول جمعيت با آخرش يك جا گرد آيند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۳ - آیه ۱۹ سوره فصلت

(وَيَوْمَ يُحْشَرُ أَعْدَاء اللَّهِ إِلَى النَّارِ فَهُمْ يُوزَعُونَ) (و ياد كن روزى را كه دشمنان خدا به سوى دوزخ گردآورى مى‌شوند، و آنان نگه داشته مى‌شوند تا به يكديگر ملحق شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه يحشر مضارع مجهول از حشر است و به طورى كه راغب گفته‌ به معناى آن است كه جمعيتى را از خانه و يا قرارگاهشان به زور بيرون كنند براى رفتن به جنگ و يا امثال آن. و كلمه يوزعون نيز مضارع مجهول است، از ماده وزع و اين كلمه به معناى آن است كه جلو جمعيت را بگيرى تا آخرش به آن ملحق شود، و همه يك جا جمع شوند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. نمل/سوره۲۷، آیه۱۷.    
۲. نمل/سوره۲۷، آیه۸۳.    
۳. فصلت/سوره۴۱، آیه۱۹.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۶۸.    
۵. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۴۰۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۴۵۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۲۶۵.    
۸. نمل/سوره۲۷، آیه۱۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۷۸.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۵۰۰.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۵۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۹۱.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۳۶.    
۱۴. نمل/سوره۲۷، آیه۸۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۸۴.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۵۵۸.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۹۶.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۴۵.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۶۶.    
۲۰. فصلت/سوره۴۱، آیه۱۹.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۷۸.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۵۷۳.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۷۷.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۳۵.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۲.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یُوزَعُونَ»، ص۶۶۵.    






جعبه ابزار