یُظاهِرونَ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَظْمَئوا:(الَّذينَ يُظاهِرونَ مِنكُم) «یُظاهِرونَ» از مادّه
ظِهار به معنای آن است که کسی به زنش بگوید: «اَنْتِ عَلَیَّ کَظَهْرِ اُمّی» تو بر من مانند پشت مادرم هستی.
ظهار از كارهاى زشت
عصر جاهليت بود كه مرد هنگامى كه از همسرش ناراحت مىشد براى اينكه او را در مضيقه و فشار قرار دهد مىگفت: «اَنْتِ عَلَیَّ کَظَهْرِ اُمّی: تو نسبت به من همچون مادرم هست.» و به دنبال آن معتقد بودند كه آن
زن براى هميشه به همسرش
حرام مىشود و حتى نمىتواند
همسر ديگرى انتخاب كند! و همچنان بلاتكليف مىماند.
اسلام اين موضوع را محكوم مىكند و دستور
کفاره را درباره آن صادر كرده است.
بنابراين هرگاه كسى نسبت به همسرش اظهار كند، همسرش مىتواند با مراجعه به
حاکم شرع او را موظف سازد كه يا رسما از طريق
طلاق از او جدا شود و يا به زندگى زناشويى بازگردد.
به موردی از کاربرد «یُظاهِرونَ» در قرآن، اشاره میشود:
(الَّذينَ يُظاهِرونَ مِنكُم مِّن نِّسائِهِم مّا هُنَّ أُمَّهاتِهِمْ إِنْ أُمَّهاتُهُمْ إِلّا اللّائي وَلَدْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَيَقولونَ مُنكَرًا مِّنَ الْقَوْلِ وَزورًا وَ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفورٌ) «كسانى كه از شما نسبت به زنانشان «ظهار» مىكنند و مىگويند: تو نسبت به من به منزله مادرم هستى، آنان هرگز مادرانشان نيستند؛ مادرانشان تنها كسانىاند كه آنها را به دنيا آوردهاند. آنها سخنى ناپسند و
باطل مىگويند؛ و به
یقین خداوند بخشنده و آمرزنده است.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرمایند: در اين آيه مىفرمايد كسانى كه همسران خود را ظهار مىكنند، با اين عمل همسرشان مانند مادرشان نمىشود. مادرشان تنها آن كسى است كه ايشان را زاييده. و با اين بيان، حكم ظهار كه در جاهليت بين مردم
عرب معروف بود لغو و اثرش را كه
حرمت ابدى بود نفى نموده، اثر ديگرش را كه
مادر شدن
همسر براى
شوهر باشد انكار مىنمايد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یظاهرون»، ج۳، ص ۷۵.