یُضاهِئون (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یُضاهِئون:
(يُضاهِؤونَ قَوْلَ الَّذينَ كَفَرواْ) یُضاهِئون از «مضاهأة» به معنى «همانند كردن
و مشابه ساختن» گرفته شده است. اين
آیه وجه شباهت اهل كتاب (مخصوصا
یهود و نصاری) را با
مشرکان و بت‌پرستان بيان مى‌كند تا روشن شود كه اگر در مورد اهل كتاب نيز تا حدودى سخت‌گيرى به عمل آمده به خاطر انحرافشان از
توحید و گرايش آن‌ها به نوعى از «شرک در عقيده»
و نوعى از «شرک در عبادت» است. اين آيه مى‌گويد: «
يهود گفتند:
عُزير پسر خدا است!
و نصارى گفتند
مسیح پسر خدا است! اين سخنى است كه با زبان خود مى‌گويند كه همانند گفتار كافران پيشين است...» درباره واژه «مضاهاة» در
نهج البلاغه خطبه ۱۶۵ مى‌خوانيم:
«وَ إنْ ضاهَيْتَهُ بِالْملابِسِ فَهوَ كَمَوْشىِّ الْحُلَلِ» «
و اگر بخواهى او را به پارچه‌هاى پوشيدنى تشبيه كنى مى‌گويى از حلّه‌هاى نقش‌دار است.»
به موردی از کاربرد یُضاهِئون در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ قالَتِ الْيَهودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللّهِ وَ قالَتْ النَّصارى الْمَسيحُ ابْنُ اللّهِ ذَلِكَ قَوْلُهُم بِأَفْواهِهِمْ يُضاهِؤونَ قَوْلَ الَّذينَ كَفَرواْ مِن قَبْلُ قاتَلَهُمُ اللّهُ أَنّى يؤْفَكونَ) (
يهود گفتند:
عُزير پسر خدا است
و نصارى گفتند: مسيح پسر خدا است. اين سخنى است كه آن‌ها به زبان مى‌آورند، درحالى‌كه همانند گفتار كافران پيشين
و مشركان است،
خدا آنان را بكشد، چگونه از حق انحراف مى‌يابند!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
كلمه مضاهاة به معناى مشابهت
و هم شكل بودن است
و كلمه افک، به‌طورى كه
راغب مى‌نويسد، به معناى هر چيزی است كه از وجه حقيقى خودش منحرف شده باشد
و بنا به گفته وى معناى يؤفكون اين است كه ايشان در مرحله اعتقاد، از حق به‌سوى باطل منحرف مى‌شوند.
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یُضاهِئون»، ج۲، ص۶۸۲-۶۸۳.
