یَسَّرْنا (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَسَّرْنا:
(يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ) یَسَّرْنا: در اصل از ماده
«يسر» (بر وزن قفل) و
«يسر» (بر وزن عصر) به معنى «
آسانی و رفاه و آسايش» است.
در مقابل
عسر به معنى تنگى و دشوارى است.
به مواردی از کاربرد
یَسَّرْنا در
قرآن، اشاره میشود:
(وَ لَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ) (ما
قرآن را براى پند گرفتن آسان ساختيم؛ آيا كسى هست كه پند گيرد؟!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: كلمه
يسرنا متكلم معالغير از ماضى است و مصدر آن
تيسير است كه به معناى آسان كردن است و آسان كردن
قرآن براى ذكر اين است كه آن را طورى به شنونده القاء كند و به عباراتى در آورد كه فهم مقاصدش براى عامه و خاصه براى فهمهاى ساده و عميق آسان باشد، هر يک به قدر فهم خود چيزى از آن بفهمد.
ممكن هم هست مراد از آن اين باشد كه حقايق عاليه و مقاصد بلندش را كه بلندتر از افق فهمهاى عادى است در مرحله القاء در قالب عباراتى عربى آورديم تا فهم عامه مردم آن را درک كند.
(وَ لَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ) (ما
قرآن را براى پند گرفتن آسان ساختيم؛ آيا كسى هست كه پند گيرد؟!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان میفرماید: كلمه
يسرنا متكلم معالغير از ماضى است و مصدر آن
تيسير است كه به معناى آسان كردن است و آسان كردن
قرآن براى ذكر اين است كه آن را طورى به شنونده القاء كند و به عباراتى در آورد كه فهم مقاصدش براى عامه و خاصه براى فهمهاى ساده و عميق آسان باشد، هر يک به قدر فهم خود چيزى از آن بفهمد.
ممكن هم هست مراد از آن اين باشد كه حقايق عاليه و مقاصد بلندش را كه بلندتر از افق فهمهاى عادى است در مرحله القاء در قالب عباراتى عربى آورديم تا فهم عامه مردم آن را درک كند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَهُ) (سپس راه
سعادت را براى او آسان كرد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان میفرماید: ظاهر سياق اين آيات كه سياقى نفى عذر از بشر در برابر
کفر و استكبارش است، اين است كه مراد از سبيل- آن هم به طور مطلق- راه
اطاعت خدا و امتثال اوامر او باشد و يا به عبارت ديگر راه خير و
سعادت باشد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
آيه مورد بحث مىگويد:
«ما
قرآن را براى تذكر آسان ساختيم»
(وَ لَقَدْ يَسَّرْنَا اَلْقُرْآنَ) آرى اين
قرآن، هيچ پيچيدگى ندارد و شرايط تأثير در آن جمع است، الفاظش شيرين و جذّاب، تعبيراتش زنده و پرمعنى، انذارها و بشارتهايش صريح و گويا، داستانهايش واقعى و پرمحتوا، دلايلش قوى و محكم، منطقش شيوا و متين، خلاصه آنچه لازمۀ تأثير گذاردن يک سخن است در آن جمع است و به همين دليل هر زمان دلهاى آماده با آن تماس يابد، به آسانى مجذوب آن مىشود.
خداوند پس از اينكه انسان را از نطفه ناچيزى آفريد و او را اندازهگيرى و موزون كرد.
«سپس راه را براى او آسان ساخت»
(ثُمَّ اَلسَّبِيلَ يَسَّرَهُ) راه تكامل پرورش جنين در شكم مادر و سپس راه انتقال او را به اين دنيا سهل و آسان كرد و بعد از تولّد، او را در مسير رشد و نموّ و سپس در مسير هدايت و ايمان قرار داد و دعوت انبيا را بر او آسان ساخت.
اين نكته نيز قابل توجه است كه مىفرمايد: «راه را براى انسان آسان ساخت» و نمىفرمايد: «او را مجبور به پيمودن اين راه كرد» و اين خود تأكيد ديگرى بر مسأله آزادى اراده انسان و اختيار است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَسَّرْنا»، ج۴، ص۷۶۱.