• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یحیی بن علی منجم (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: یحیی بن علی منجم.


یحیی بن علی منجم (۲۴۱ ۳۰۰ق)، مشهور به ابن منجم، از ادیبان و شاعران قرن سوم هجری قمری بود. وی مدتی ندیم چند نفر از خلفای عباسی بود. همچنین ابن منجم را از جمله نظریه پردازان موسیقی که مهارت خاصی نیز در این زمینه داشت، محسوب کرده‌اند.



ابواحمد یحیی بن علی بن یحیی بن ابی منصور ندیم، مشهور به ابن منجم، سال ۲۴۱ق به دنیا آمد و از پدرش علی، زبیر بن بکار، احمد بن حارث خزاز و اسحاق موصلی روایت کرده و پسرش یوسف، محمد بن احمد حکیمی، ابوبکر صُّوْلِی و علی بن‌ هارون بن علی از او روایت کرده‌اند.
مرزبانی می‌نویسد: وی از خاندانی با فضل و ادب و خود از برجسته‌ترین ادیبان و شاعران روزگار خویش بود.
گفته شده که او معتزلی بود و کتاب‌هایی درباره مذهب خود نوشت. یحیی مدتی ندیم مُوَفَّقِ، مُعْتَضِد (خلافت ۲۷۹-۲۸۹ق) و مُکْتَفِی (خلافت ۲۸۹-۲۹۵ق) بود. او را از جمله نظریه پردازان موسیقی که مهارت خاصی نیز در این زمینه داشت، محسوب کرده‌اند.


ابن منجم سال ۳۰۰ق در بغداد از دنیا رفت.


اثر ابن منجم عبارت است از: الباهر فی اخبار و اشعار شعراء مخضر فی الدولتین یعنی کسانی که دو دولت بنی امیه و بنی عباس را درک کردند. (دیگر منابع:
[۸] اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۸، ص۵۰۵.
[۹] مهدی لدین ‌الله، احمد بن یحیی، طبقات المعتزله، ص۸۸.
[۱۳] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۳، ص۴۳۷.
[۱۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۱۹۹.
)


۱. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۴، ص۲۳۳.    
۲. مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۷۰.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۳۲۳.    
۴. جمعی از نویسندگان، دانشنامه جهان اسلام، ص۱۹۳۲.    
۵. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۷.    
۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۵۷.    
۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۲۱۵.    
۸. اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۸، ص۵۰۵.
۹. مهدی لدین ‌الله، احمد بن یحیی، طبقات المعتزله، ص۸۸.
۱۰. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۱۹۸.    
۱۱. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۷۵.    
۱۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۲۵.    
۱۳. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۳، ص۴۳۷.
۱۴. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۲۰.    
۱۵. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۱۹۹.
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۰۵.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یحیی ندیم»، ج۱، ص۸۵۰.






جعبه ابزار