یأس (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یأس (به فتح یاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای نومیدی است. این واژه دارای مشتقاتی است که در آیات قرآن به کار رفته است؛ مانند:
اِسْتیئاس (بر وزن استفعال؛ به کسر همزه و سکون سین و کسر تاء و فتح یاء) به معنای نومیدی است.
یأس به معنای نومیدی است.
طبرسی فرموده: یاس آنست که
یقین کنیم شی‌ء آرزو شده بدست نخواهد آمد.
راغب گوید: «الْیَاْسُ: انتفاء الطّمع».
(الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ) «امروز کفّار از
دین شما مایوس شدند.»
یعنی
طمع بریدند از اینکه شما از دینتان دست بردارید.
(وَ لا تَیْاَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ) «از
رحمت خدا ناامید نباشید.»
اِسْتیئاس (بر وزن استفعال؛ به کسر همزه و سکون سین و کسر تاء و فتح یاء) مثل یاس به معنای نومیدی است.
(فَلَمَّا اسْتَیْاَسُوا مِنْهُ خَلَصُوا نَجِیًّا) «چون از
یوسف ناامید شدند که برادرشان را آزاد کند کنار رفتند و با هم نجوی می‌کردند.»
(اَ فَلَمْ یَیْاَسِ الَّذِینَ آمَنُوا اَنْ لَوْ یَشاءُ اللَّهُ لَهَدَی النَّاسَ جَمِیعاً) «آیا اهل
ایمان ندانستند که اگر
خدا می‌خواست همه مردم را
هدایت می‌کرد.»
یاس را در آیه علم معنی کرده‌اند در
جوامع الجامع می‌گوید: علت این امر آنست که یاس معنای علم را در ضمن گرفته زیرا مایوس شونده می‌داند که این کار نخواهد شد.
(لا یَسْاَمُ الْاِنْسانُ مِنْ دُعاءِ الْخَیْرِ وَ اِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَیَؤُسٌ قَنُوطٌ) «
انسان از طلب
خیر خسته نمی‌شود و اگر ضرری به او رسد بسیار ناامید و مایوس است.»
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «یأس»، ج۷، ص۲۵۸.
