کِتابِ الْمُنیرِ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کِتابِ الْمُنیرِ:(بِالزُّبُرِ وَ بِالْكِتابِ الْمُنيرِ) کِتابِ الْمُنیرِ به دسته‌اى از كتاب‌هاى آسمانى اطلاق مى‌شود كه داراى احكام و قوانين و دستورات مختلف اجتماعى و فردى است، مانند
تورات و
انجیل و
قرآن.
به موردی از کاربرد «کِتابِ
الْمُنیرِ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ إِن يُكَذِّبوكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبْلِهِمْ جاءتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّناتِ وَ بِالزُّبُرِ وَ بِالْكِتابِ الْمُنيرِ) «اگر تو را
تکذیب كنند
عجب نيست)؛ كسانى كه پيش از آنان بودند نيز پيامبران خود را تكذيب كردند؛ آن‌ها با دلايل روشن و نوشته‌هاى محكم و متين و كتاب آسمانى روشن‌گر به سراغ آنان آمدند امّا كوردلان
ایمان نياوردند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
اين آيه
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را كه از تكذيب كفار رنج مى‌برد تسلى خاطر مى‌دهد و كلمه زبر جمع كلمه
زبور است، و زبور به معناى كتابى است كه مشتمل بر حكمت‌ها و مواعظ باشد و منظور از آن و از كتاب
منير كتاب‌هايى از قبيل كتاب
نوح (علیه‌السلام)، صحف
ابراهیم (علیه‌السلام)، تورات و انجيل است.
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه می‌فرمایند:
دربارۀ
تفاوت ميان «بيّنات» و «زبر» و «كتاب
منير» با توجه به آيۀ مورد بحث، مفسّران نظريّات مختلفى اظهار داشته‌اند از اين قرار:
«بيّنات» به معنى دلايل روشن و معجزاتى است كه حقانيّت
پیامبر را به
ثبوت مى‌رساند، امّا «زبر» جمع «زبور» به معنى كتاب‌هايى است كه
خط آن‌ها با استحكام نوشته شده (همچون نوشته بر
سنگ و مانند آن) كه در اين‌جا
کنایه از استحكام مطالب آن است و به‌هرحال
اشاره به كتاب‌هايى است كه قبل از
موسی (علیه‌السلام) نازل شده، درحالى كه كتاب
منير اشاره به كتاب موسى و كتب آسمانى ديگرى است كه بعد از آن نازل شده، زيرا در قرآن مجيد در
سوره مائده آيۀ ۴۴ و ۴۶ از تورات و انجيل به عنوان
هدایت و نور ياد شده، و در آيۀ ۱۵ همان سوره تعبير به
نور در مورد قرآن مجيد نيز آمده است.
و امّا منظور از «زبر» آن قسمت از كتب انبياست كه تنها محتوى پند و اندرز و
نصیحت و مناجات مى‌باشد (مانند زبور داود).
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «کتاب
منیر»، ج۴، ص ۳۲.
