• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وَعْی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: وَعْی (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: وعی‌ (مفردات‌قرآن)، تَعیَها (لغات‌قرآن)، حفظ.


وَعْی (به فتح واو و سکون عین) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای حفظ است.
از این مادّه موارد زیادی در نهج‌البلاغه آمده است.


وَعْی
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۴۹.    
به معنای حفظ و نگهدارى است اعمّ از آن‌که حدیث باشد یا غیر آن.
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۷۷.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۴۴۳.    


برخی از مواردی که در نهج‌البلاغه به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - فَوَعَى - خطبه ۷۵ (اعمال شايسته)

امیر‌المومنین علی (علیه‌السلام) پيرامون تشويق به اعمال شايسته فرمود:
«رَحِمَ اللَّهُ امْرَأً سَمِعَ حُكْماً فَوَعَى وَ دُعِيَ إِلَى رَشاد فَدَنا.»
[۴] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۱۳۷، خطبه ۷۵.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۲۲.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۳، خطبه ۷۶.    

«خدا رحمت كند كسى را كه حكمى را بشنود و در گوش و ضمیر خود نگه دارد.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۱.    
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۸.    
(شرح های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۹.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۲۳۴.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۳۲.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۲.    
)


۲.۲ - وَعاها - خطبه ۱۱۳ (تقوی)

درباره تقوی فرموده:
«وَ مَعاذٌ مُنْجِحٌ دَعا إِلَیْها أَسْمَعُ داعٍ وَ وَعاها خَیْرُ واعٍ فَأَسْمَعَ دَاعیها وَ فازَ واعیها.»
[۱۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۶۱، خطبه ۱۱۳.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۲.    
[۱۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۶۹، خطبه ۱۱۴.    

«پناه‌گاهى است نجات دهنده، به سوى آن خواند مردم را شنواترين خواننده و فهميد و نگاه داشت آن‌را بهترين حفظ كننده، پس دعوت كننده شنوانيد و حفظ كننده نجات يافت.»
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۱.    
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۷۰.    
(شرح های خطبه:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۷۵.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۹۲.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۵۸.    
[۲۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۵۴.    
)


۲.۳ - يَعِيَهُ - خطبه ۱۲۸ (علم)

درباره علم خودش فرموده:
«وَ ما سِوَى ذلِكَ فَعِلْمٌ عَلَّمَهُ اللهُ نَبِيَّهُ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) فَعَلَّمَنيهِ، وَ دَعا لي بِأَنْ يَعِيَهُ صَدْري.»
[۲۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۹۰، خطبه ۱۲۸.    
[۲۳] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵.    
[۲۴] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۶، خطبه ۱۲۸.    

«جز (آيه ۳۴ سوره لقمان)، علمى است كه خدا به پيامبرش ياد داده، او هم به من تعليم كرد و دعا كرد كه سینه من آن‌را حفظ كند و در خود نگهدارد.»
[۲۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۹.    
[۲۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۴.    
(شرح های خطبه:
[۲۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۶.    
[۲۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۳۶۶.    
[۲۹] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۱۳.    
[۳۰] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۱۵.    
)


از این مادّه مواردی متعدد در نهج‌البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۴۹.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۷۷.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۴۴۳.    
۴. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۱۳۷، خطبه ۷۵.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۲۲.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۳، خطبه ۷۶.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۱.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۸.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۹.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۲۳۴.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۳۲.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۲.    
۱۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۶۱، خطبه ۱۱۳.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۲.    
۱۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۶۹، خطبه ۱۱۴.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۱.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۷۰.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۷۵.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۹۲.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۵۸.    
۲۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۵۴.    
۲۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۹۰، خطبه ۱۲۸.    
۲۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵.    
۲۴. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۶، خطبه ۱۲۸.    
۲۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۹.    
۲۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۴.    
۲۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۶.    
۲۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۳۶۶.    
۲۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۱۳.    
۳۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۱۵.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وعی»، ج۲، ص۱۱۴۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 113 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 128 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 75 نهج البلاغه
جعبه ابزار