• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ودع (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَدْع (به فتح واو و سکون دال) از واژگان قرآن کریم به معنای ترک کردن است.
مشتقات وَدْع که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
دَعْ‌ (به فتح دال و سکون عین) به معنای رها، دوری کن و اعتنا نکن؛
وَدَّعَکَ‌ (به فتح واو و تشدید دال) به معنای تو را وا نگذاشته، تو را ترک نکرده؛
مُسْتَوْدَعٌ‌ (به ضم میم، سکون سین و فتح تاء) به معنای مكانى كه وديعه را در آن قرار مى‌دهند و به معنای محل انتقال است




وَدْع به معنای ترک کردن است.
«وَدَعَ‌ الشَّی‌ء:ترکه» در اقرب الموارد گوید: علماء نحو گفته‌اند: عرب، ماضی و مصدر و اسم فاعل «یدع» را کشته‌اند ولی ماضی آن در بعضی از اشعار عرب آمده است ممکن است مراد نحوی‌ها قلّت استعمال باشد.


به مواردی از وَدْع که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - دَعْ‌ (آیه ۴۸ سوره احزاب)

(وَ لا تُطِعِ الْکافِرِینَ وَ الْمُنافِقِینَ وَ دَعْ‌ اَذاهُمْ وَ تَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ‌)
(و از کافران و منافقان اطاعت مكن، و به آزارهاى آن‌ها اعتنا منما، و بر خدا توكّل كن.)


۲.۲ - وَدَّعَکَ‌ (آیه ۳ سوره ضحی)

(ما وَدَّعَکَ‌ رَبُّکَ وَ ما قَلی)
(كه خداوند هرگز تو را وانگذاشته و مورد خشم قرار نداده است!)
تودیع به معنی پشت سر گذاشتن است؛ خدا تو را پشت سر نگذاشته یعنی ترک نکرده و دشمن نداشته است.


۲.۳ - مُسْتَوْدَعٌ‌ (آیه ۹۸ سوره انعام)

(وَ هُوَ الَّذِی اَنْشَاَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ‌)
(او كسى است كه شما را از يک نفس آفريد! و شما دو گروه هستيد: بعضى پايدار (از نظر ايمان يا خلقت كامل)، و بعضى ناپايدار.)


۲.۴ - مُسْتَوْدَعَها (آیه ۶ سوره هود)

(وَ یَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها)
(او قرارگاه و محل نقل و انتقالش را مى‌داند.)



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۹۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۶۱.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۴۰۰.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۴۱.    
۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۲۴.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۴۹۵.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۳۳۰.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۱۴۰.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۶۹.    
۱۱. ضحی/سوره۹۳، آیه۳.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۶.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۲۲.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۱۰.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۴۰.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۶۴.    
۱۷. انعام/سوره۶، آیه۹۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۴۰.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۷، ص۳۹۹.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۷، ص۲۸۸.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۱۹۹.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۵۲۶.    
۲۳. هود/سوره۱۱، آیه۶.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۲۲.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۲۲۰.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۱۴۸.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۲.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۱۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ودع»، ج۷، ص۱۹۳.    






جعبه ابزار